رییس اداره کل نظارت و ارزشیابی معاونت امور سینمایی معتقد است در انتهای دوره‌های آموزشی ارشاد برای خانم‌های طلبه، یک تیم تولید کننده یا تحلیل‌گر در قشر طلاب وجود خواهد داشت که به نوعی یک جریان‌سازی به شمار می‌رود.
گپ ما با رییس اداره کل نظارت و ارزشیابی معاونت امور سینمایی از تعامل وزارت ارشاد و معاونت سینمایی با حوزه علمیه به بحث ریزش مخاطب سینما کشیده شد. اگرچه قدمت همکاری سجادپور با حوزه علمیه خوهران را می‌توان از زمانی که او رئیس فرهنگسرای هنر بود؛ دانست. برگزاری جلسات نقد و بررسی فیلم‌های اکران شده و اتمام یک دوره فیلم‌نامه‌نویسی برای زنان طلبه، از نتایج این تعاملات بود.
به گزارش هنر نيوز به نقل از خبر آنلاين،از دید سجادپور، چون سینما هنر پیشتاز عصر ماست؛ پس طلاب باید در این عرصه تربیت شوند و برگزاری دور جدید این طرح از طرف معاونت سینمایی وزارت ارشاد، نشان از مصمم بودن او در این هدف است.
توجه ویژه معاونت سینمایی به طلاب، آن هم خانم‌های طلبه علت خاصی دارد؟
وقتی من وارد شهرداری شدم، متاسفانه دیدم فضای فرهنگی هنری خوبی وجود ندارد. احساس کردم باید برخی کارهای بلندمدت و ریشه‌ای انجام داد. یکی از آنها تربیت نیروهای فرهنگی هنری برای بخش فکری کشور بود. حوزه‌های علمیه هم در قسمت خواهران دارای یک مدیریت واحد بود و تعامل با یک مدیریت واحد، راه را برای انجام رایزنی‌ها باز می‌کرد. در قسمت برادران، این وحدت مدیریت به چشم نمی‌خورد -البته در تهران - و هر مدرسه مدیریت مجزایی داشت. خیلی هم دوست داشتم که روحانیان و طلاب جوان وارد این عرصه شوند. چون دیدگاه نادرست و فاصله گرفتن از برخی بنیان‌ها، باعث ضربه به هر دو بخش چه سینماوهنر و چه دین و روحانیت می‌شد. از طرفی طلاب به خاطر آموزش‌های اعتقادی که دارند و داشتن مایه‌های مذهبی، کار ما را برای نوشتن فیلم‌نامه‌های متعهدانه، سهل‌تر می‌کردند. در هر حال به نظر من، سینما یک هنر پیشتاز است و اگر هنر دیگری این قدرت را داشت؛ من قطعاً آن هنر را برای طلاب به شکل آموزشی تدارک می‌دیدم.
چرا روی حوزه نقد و فیلم‌نامه‌نویسی متمرکز شدید؟
اصولاً خانم‌ها قشر با اهمیتی را در جامعه تشکیل می‌دهند و نقش‌آفرین هستند. در حوزه سینما، از نظر من، مناسبت‌ترین قسمتی که می‌توانند ورود داشته باشند؛ مبحث فیلم‌نامه‌نویسی است. سینمای کشور سه رکن مهم و فعال بیشتر ندارد و بقیه ارکان تابع این سه رکن هستند. تهیه‌کنندگی، کارگردانی و نویسندگی. البته این سه رکن به ترتیب اهمیت هستند و متاسفانه فیلم‌نامه‌نویسی در بخش آخر قرار می‌گیرد؛ چون کارگردان بنا به مصالح خود در نوشته تغییر می‌دهد و از آن مهم‌تر تهیه‌کننده است که نقش انتخاب کنندگی را دارد و ایده‌ها را می‌پسندد. اگر قرار باشد سینمای کشور اصلاح شود؛ باید این سه رکن اصلاح شود. در هر حال به خاطر ظرافت‌هایی که خانم‌ها دارند و مسئولیت‌هایی که دارند؛ انتظار کارهای یدی مثل کارگردانی و فیلم‌برداری و ... شاید چندان به جا نباشد از طرفی تهیه‌کنندگی و کارگردانی نیز خیلی پیچیده و مشکل است و مبحث کاملاً متفاوتی دارد.
کار را چطور شروع کردید؟
آزمونی در سطح همه مدارس خانم‌های طلبه برگزار شد و از بین شرکت‌کنندگان، عده‌ای برای این دوره انتخاب شدند. البته میزان استقبال بیش از تصور بود و بعد از اعلام اسامی، اعتراضات زیادی صورت گرفت. ما هم از حداکثر توانمان استفاده کردیم و ظرفیت را به 70 نفر ارتقا دادیم. به نظر می‌رسد دوره فیلم‌نامه‌نویسی که در خود ساختمان سینمایی وزارت ارشاد برگزار می‌شود؛ تا نیمه اول سال آینده خروجی‌های خود را داشته باشد و کمتر از یک سال دیگر بتوانیم روی فیلم‌نامه‌های این عزیزان حساب کنیم. بخش دیگر، تربیت منتقدین ارزشی بود. در حال حاضر هر دوهفته یک‌بار، فیلم‌های روز و در حال اکران، برای خانم‌های علاقمند، نمایش داده می‌شود و سپس با حضور منتقدین صاحب نام و یا عوامل ساخت، به نقد این آثار می‌پردازیم. شرکت کنندگان بعد از یادگیری اصول اولیه نقد و تحلیل، رفته رفته موظف می‌شوند تا ارزیابی‌های خود را راجع به فیلم‌های نمایش داده شده؛ مکتوب و به استاد منتقد تحویل دهند.
خوشبختانه همه دوستان و مسئولان همکاری می‌کنند، من به شخصه روی نوشته‌های این عزیزان حساب می‌کنم و حتی برای انعکاس و انتشار این تحلیل‌ها و نقدها هم رایزنی‌هایی کرده‌ایم. به نظر می‌آید در انتهای این دوره، ما یک تیم تولید کننده یا تحلیل‌گر در قشر طلاب خواهیم داشت و این به نوعی یک جریان‌سازی به شمار می‌رود.
نگاه شما روی خروجی خیلی مثیت است...
این فراگیران، همه دانش آموخته علوم حوزوی هستند و تعهد و احساس مسئولیت آنها، مهم‌ترین انگیزه رویش آنهاست. همین انگیزه‌های درونی اعتقادی، مهم‌ترین عامل موفقیت این دوره خواهد بود. دوره اول این طرح که در فرهنگسرای هنر برگزار شد، 100درصد خروجی داشت. نه این که همه آنها فیلم‌نامه‌نویسان زبردستی شدند ولی همه آنها توانایی‌های نوشتاری خوبی پیدا کردند. بسیاری از آنها صاحب نظرند و به صورت انفرادی یا گروهی در چند جشنواره نیز شرکت کرده‌اند. در نگاه بدبینانه؛ حداقل دو سوم این دوره، نیروهای خوبی خواهند شد. گویا بعضی از این فیلم نامه‌ها، توسط سیما‌فیلم در حال ساخت است ولی من هنوز اثری از این دوستان در حوزه تلویزون ندیدم. در واقع باید بگویم این خروجی اثر است که خوبی یا بدی نوشته را روشن می‌کند.
آیا فیلم‌های توقیف شده هم برای طلاب نمایش داده می‌شود؟
شرکت‌کنندگان در این دوره، هنوز تازه کار هستند و قاعدتاً باید فیلم‌های استاندارد را در دوره آموزشی خود ببینند؛ هر چند که در نهایت فیلم‌های خارج از استاندارد را نیز باید ببینند. ولی در مراحل اولیه آموزش، فعلاً با فیلم‌های روی پرده شروع کردیم.
به نظر شما این سرمایه‌گذاری روی طلاب درنهایت می‌تواند فیلمساز ما را در جهت تعالی اثر ترغیب کند؟
دقیقاً! از نظر من 4رکن تاثیرگذار در سینما وجود دارد که سه رکن آنها فعال و یکی غیرفعال است. آن سه رکن «سیاست‌گذاران و مدیران، هنرمندان ـ تهیه‌کننده و کارگردان و نویسنده، منتقدین و تحلیل گران» هستند. خوب و بد سینما را از این سه قشر باید بازخواست کرد و آن هم به همین ترتیب.
من پرس و جو کردم و آمار گرفتم که ما در سال 9هزار طرح فیلم‌نامه در کشور داریم که 90 فیلم‌نامه به مرحله تولید می‌رسد؛ تعیین‌کننده و انتخاب‌کننده در این بین چه کسی است؟ عمدتاً مدیران. در هر حال منتقد و هنرمند هم در عقب‌رفتن سینما تاثیر دارد؛ هر چند که تاثیر گذاری آنها مراتب مختلفی داشته باشد.
از سویی ضلع چهارم این ارکان تاثیرگذار، «مردم» هستند. مردم ساکت هستند. نه میز دارند که بخواهند دستور بدهند و بودجه اعطا کنند، نه تریبون دارند که نظر خودشان را اعلام کنند و مطالبه کنند. ولی مردم یک جا خودشان را نشان می‌دهند. آنجاکه قهر کردند. وقتی می‌بینیم که سینمای ما از 56میلیون بلیت قبل از سال 76 به 8 میلیون در اوائل دهه 80 سقوط کرد اتفاقی که هیچ جای دنیا این سقوط تجربه نشده، یعنی مردم از این فیلم‌ها خوششان نیامده است. یک نکته دیگر اینکه شیب اعتماد خیلی مهم است. مردم به سختی اعتماد می‌کنند و شیب اعتماد شیب کندی است ولی به سرعت اعتمادشان سلب می‌شود و این روند بسیار سریع اتفاق می‌افتد و این ذات بشر است. سینمای ما با نمایش یک فیلم بد باعث می‌شود که مردم از کل سینما فراری شوند و به سختی می‌توان آنها را دوباره بازگرداند. برای همین می‌گویند مردم رکن چهارم و خاموش سینما هستند. البته باید اضافه کنم که سال گذشته تعداد بلیت فروخته شده، 18 میلیون بوده است.
گفت وگو: هدی مقدم
