لطفي سال گذشته مستند اسرار تاريكي كه در مورد روابط اسرائيل با شاه بود را در ۱۰قسمت نگارش و تهيه كرده است.
همچنين مستند نمايشي ديوارهاي يخي خاطرات رهبر معظم انقلاب از كميته مشترك ضد خرابكاري ساواك و انيميشن وحدت درباره روز قدس را در كارنامه خود دارد.
در يكي از روزهاي سرد زمستان، براي گزارش پشت صحنه از ثبات تا سقوط كه در كاخ موزه ملت در حال فيلمبرداري بود، به سمت ميدان تجريش حركت كردم. به دليل ترافيك سنگيني كه در ساعت ۱۶وجود داشت تصميم گرفتم اين مسافت را پياده طي كنم. پس از ۲۰دقيقه پياده روي از كوچههاي شيب دار زعفرانيه بالاخره به مجموعه فرهنگي سعدآباد رسيدم.
مجموعه فرهنگي سعدآباد در ۱۱۰هكتار در بهترين منطقه آب و هوايي تهران واقع شده و داراي ۱۴كاخ موزه است. در اين مجموعه درختان سرو قديمي و فضاي سرسبز آن چشم هر بينندهاي را نوازش ميدهد.
وقتي به كاخ موزه ملت رسيدم نفسم به شماره افتاد. اين كاخ موزه در سال ۱۳۱۰به دستور رضا خان كه شامل ۵۴واحد مختلف از جمله ۱۰تالار تشريفاتي است آغاز و در سال ۱۳۱۵پايان يافت.
با ديدن اين كاخ، فرشهاي نفيس، آينه كاري ها، مبلمان ها، تابلوها و ساير لوازم گرانقيمت آن، به ياد صحبتهاي ريش سفيدان فاميل افتادم كه مي گفتند در آن سالها با وقوع جنگ جهاني جمعيت ايران از فقر قحطي نصف شد و اين خاندان مستبد به جاي جلوگيري از مرگ و مير مردم به دنبال برآورده كردن آمال و آروزهاي خود بودند. يادآوري جنايتها و خيانتهاي خاندان پهلوي قلب هر انساني را به درد ميآورد.
وارد يكي از تالارهايي كه رسول لطفي به همراه گروه مشغول فيلمبرداري يكي از پلانهاي قسمتهاي نمايشي اين مستند بود، شدم. لطفي اشاره كرد كه پس از پايان فيلمبرداري اين پلان با هم گفت و گو ميكنيم. اين تالار نيز مانند ساير تالارهاي كاخ موزه ملت بسيار لوكس و زيبا بود. چهار سرويس مبل در چهار گوشه اين تالار قرار داشت كه روي يكي از مبلها نشستم تا كار آقاي لطفي به پايان برسد.
قسمتهاي نمايشي از ثبات تا سقوط بدون ديالوگ و با نريشن همراه است. اين پلان مربوط به ديدار محمدرضا شاه با حسن طوفانيان سپهبد ارتش بود. شهريار فخاري و محمد قرباني در اين پلان به ايفاي نقش پرداختند. پس از پايان كار به سراغ لطفي رفتم و با هم به گفت و گو نشستيم.
در ابتدا رسول لطفي نويسنده، كارگردان و تهيهكننده از ثبات تا سقوط در ارتباط با منابعي كه براي نگارش متن اين مجموعه استفاده كرده، گفت: در اين زمينه از منابع زيادي براي نگارش متن استفاده كردم. هر چه از پيروزي انقلاب اسلامي دور ميشويم تاريخ چهره واقعي خود را بهتر نشان ميدهد و در اين چند سال اخير اطرافيان شاه و درباريان با هدف تطهير خود يا تسويه حسابهايي كه با هم دارند، شروع به نگارش خاطرات خود كرده اند.
وي به خاطرات علي شهبازي محافظ شاه، فريدون هويدا برادر اميرعباس هويدا و حسين فردوست اشاره كرد و افزود: شهبازي خيلي به شاه ملعون نزديك بوده و جاهايي كه هيچ خبرنگار و دوربيني حضور نداشتند را به نگارش درآورده است و فريدون هويدا نيز در كتاب خود به نام سقوط به شدت از بركناري و زنداني شدن اميرعباس هويدا ناراحت بوده و به افشاگري پرداخته است.
اين نويسنده و كارگردان با ابراز خرسندي از اينكه اين آثار موجب روشن شدن حقايق بيشتري شده، يادآور شد: در اين مجموعه سعي شده زواياي جديدتري از تاريخ را كه تاكنون گفته نشده، به تصوير كشيده شود.
لطفي درخصوص محتوا و آيتمهاي مختلف اين برنامه اضافه كرد: از ثبات تا سقوط يك برنامه مستند نمايشي است كه در ميان برنامه از تصاوير آرشيوي استفاده شده است. ضمن اينكه تصاويري كه در آرشيو موجود نيست را به صورت نمايشي بازسازي كردهايم كه انشاالله رضايت مخاطب را جلب كند.
وي در ادامه بيان داشت: بخش نمايش اين مجموعه بدون ديالوگ است و از نريشن استفاده ميشود.
** گفت و گوي تمدنها اولين بار توسط فرح مطرح شد
نويسنده و تهيهكننده اسرار تاريكي در ارتباط با موضوعاتي كه در اين برنامه به آنها پرداخته ميشود، گفت: ريشههاي اصلي يكسري از جريانهاي بعد از انقلاب از جمله نهضت آزادي، جبهه ملي و يا حتي موضوعات به قبل از انقلاب باز ميگردد.
لطفي به گفت و گوي تمدنها كه در چند سال اخير زياد شنيده شد، اشاره كرد و افزود: فرح و تيم متفكر وي كه همه كمونيست بودند، گفت و گوي ملل يا گفت و گوي اديان را مطرح كردند. هدف آنها از مطرح كردن اين موضوع تلطيف فضا و عاديسازي روابط اسرائيل و فلسطين بود تا حساسيتهاي جامعه اسلامي ايران و ساير كشورها از بين برود.
به گفته اين كارگردان، هم اكنون گفت و گوي تمدنها دوباره مطرح شده و خوب است مردم سابقه تاريخي آن را هم بدانند كه ريشههاي اين حركتها در تاريخ تكرار شده است.
وي يادآور شد: بخش ديگر اين برنامه به شخصيت فرح و نقش وي در ابتذال فرهنگ كشور ميپردازد. فرح در جواني كمونيست بود و استعمار انگليس به منظور حفظ سلطنت و كمرنگ كردن اعتقادات ديني مردم وي را براي همسري شاه انتخاب كردند.
كارگردان ديوارهاي يخي ادامه داد: تفكر فرح در انتخاب و انتشار كتاب، توليد فيلمهاي سينمايي، تغيير تقويم و چاپ مجلات مبتذل چون زن روز كه همه با برنامه ريزي انجام ميشد از موضوعات ديگري است كه در بخش فرهنگي به آن پرداخته شده است.
وي موضوع ديگر اين برنامه را ارتش ذكر كرد و خاطر نشان كرد: ارتش در زمان شاه يكي از بازوهاي اصلي حكومت پهلوي بود كه در يك حركت هوشمندانه امام خميني (ره) به صورت كامل جذب انقلاب شد.
لطفي در خصوص لوكيشنهاي از ثبات تا سقوط گفت: لوكيشنهاي اين برنامه در مركز آفرينشهاي هنري بسيج، كاخ موزه ملت مجموعه فرهنگي سعدآباد، زندان، خانه، محيطهاي بيروني و پارك است كه بخش عمده تصويربرداري در مركز آفرينشهاي هنري بسيج انجام شده و جا دارد از مسئولان اين مركز براي همكاري و مساعدت شان در ساخت اين مجموعه تشكر كنم.
كارگردان انيميشن وحدت تصريح كرد: حسن برنامه از ثبات تا سقوط در اين است كه يك برنامه مستند نمايشي است و براي هر موضوعي كه مطرح ميكند، سند و مدرك ارائه ميدهد و نگاه فيلمساز يا انقلابيون نيست بلكه نگاه محافظ، وزير، وكيل و نماينده شاه است. هر كس با نگاه بيطرف به بررسي اين موضوعات بپردازد به خيانتهاي پهلوي و فضاي استعماري و استبدادي دوران سلطنت شاه ملعون پي ميبرد.
** فتنه گران با يك اختلاف نظر نميتوانند كوچكترين خدشهاي به انقلاب وارد كنند
وي درباره هدف از ساخت اين مجموعه مستند نمايشي گفت: نسل فعلي، انقلاب را از نزديك نديده و هر آنچه ميداند از شنيده هاست و مسئولان فرهنگي بايد با برنامه ريزي و سرمايهگذاري براي آشنايي نسل سوم اهتمام بيشتري بورزند لطفي با اشاره به وقايع اخير تاكيد كرد: نسلهاي اول و دوم كمتر در عرصه هاي اجتماعي حضور دارند و بايد تصور جواناني كه شاهد يكسري حوادث روز هستند، شفاف شود زيرا انقلاب اسلامي يك ريشه ۵۰ساله دارد و فتنه گران و عوامل بيگانه صرف يك اختلاف نظر نميتوانند كوچكترين خدشهاي به نظام، انقلاب و ولايت فقيه وارد كنند.
اين نويسنده و كارگردان در ادامه تصريح كرد: ملت ايران از زمان مشروطه از استبداد رژيم منحوس سلطنتي خسته شده بودند و تا سال ۵۷كه انقلاب اسلامي به پيروزي رسيد چند حركت مهم شكست خورد. بنابراين ملت ايران هرگز اجازه نمي دهد كه دشمن فضاي كشور را مسموم كرده و به آمال و آرزوهاي خود برسد.
وي با تاكيد براينكه تمام رويدادهاي تاريخي بايد تبيين شود، ابراز اميدواري كرد كه روزي شاهد باشيم كه درك بچههاي ما از انقلاب اسلامي مثل خود ما يك درك درستي باشد.
امير معقولي كه تصويربرداري مجموعههايي چون نرگس، اغما، رستگاران و رهايي را در كارنامه خود دارد، مديريت تصويربرداري اين مجموعه مستند نمايشي را برعهده دارد، پس از پايان مصاحبه رسول لطفي به سراغ وي رفتم كه مشغول نصب دوربين براي فيلمبرداري پلان بعدي بود.
وي در خصوص نحوه فيلمبرداري اين مجموعه مستند گفت: در اين كار به لحاظ اينكه بازسازي وقايع گذشته است سعي كرديم كه كلاسيك كار نكنيم و تصاويري خلق كنيم كه در كمپوزسيون و كادربندي زيبا، جذاب و تاثيرگذار باشد.
معقولي افزود: از ثبات تا سقوط به جاي ديالوگ با نريشن روي آنتن ميرود بنابراين بايد حداكثر استفاده را از تصوير برد تا به شكلي واقعي اتفاقات را براي جوانان بازگو كند.
مدير تصويربرداري رستگاران درارتباط با نحوه پيوستن به اين مجموعه يادآور شد: سال گذشته نيز در مجموعه
اسرار تاريكي حضور داشتم و امسال با دعوت كارگردان از ثبات تا سقوط به اين مجموعه پيوستم تا من نيز سهمي در اين كار فرهنگي داشته باشم.
وي خاطرنشان كرد: در شرايط كنوني كه عوامل فتنه و بيگانگان در صدد فريب نسل جوان كشور هستند، ضروري است كه مسائل پشت پرده در زمان شاه مخلوع و حضور كشورهاي بيگانه و جنايات و خيانتهاي اين خاندان براي جوانان بازگو و شفاف شود.
معقولي از همكاري با رسول لطفي ابراز خشنودي كرد و گفت: وي از پيشنهادات من استقبال ميكند و با هم هماهنگي لازم را در تصويربرداري داريم.
رسول لطفي كه كنار ما ايستاده بود در پايان سخنان امير معقولي اضافه كرد:
انگيزه آقاي معقولي براي حضور در اين كار قابل تقدير است و با توجه به اينكه پيشنهادات زيادي داشتند اما به اين مجموعه پيوستند. در واقع دوست دارند به انقلاب اداي دين كنند. وقتي امير معقولي پشت دوربين است كارگرداني كار سختي نيست.
شهريار فخاري كه نقش محمدرضا شاه پهلوي را در پنج سال اخير براي هشتمين بار بازي ميكند، در گوشه ديگري از اين تالار منتظر فرمان كارگردان بود، فرصت را غنيمت شماردم و به سراغ وي رفتم.
فخاري از حضور در اين كار تاريخي ابراز خرسندي كرد و گفت: بيان اتفاقات پشت پرده رژيم پهلوي براي جوانان را بسيار ضروري است و دانستن اين مسائل در زندگي آنها بسيار تاثيرگذار است.
محمد بياتي نيز نقش جواني و وليعهدي شاه را بازي ميكند، از بازي در مجموعهاي كه با بازسازي اتفاقات، خيانتهاي رژيم منحوس پهلوي را براي نسلي كه هيچ اطلاعي از اين جريان ندارد، بازگو ميكند، ابراز خوشنودي كرد.
ایرنا