جلسه پرسش و پاسخ نمايش «به خاطر يك مشت روبل» شب گذشته با حضور كارگردان ، آهنگساز و بازيگران اين نمايش به همراه جمعي از تماشاگران و اصحاب رسانه پس از اجراي اين نمايش در تماشاخانه ايرانشهر برگزار شد.
براساس اين گزارش، «حسن معجوني» طراح و كارگردان نمايش «به خاطر يك مشت روبل» بيان كرد: گروه «ليو» يك بانك متني دارد كه اعضاي گروه از ميان اين متون به انتخاب آثار ميپردازند. من نيز در ابتدا قرار بود كه نمايش «باغ آلبالو» را براي اجراي عمومي آماده كنم و برخي از كارها نيز انجام شد اما بعد به دليل بروز برخي مشكلات اجراي عمومي اين نمايش پس از چهار ماه كار كنسل شد و پس از آن نيز نمايش «بازرسان واقعه و ...» را براي اجرا انتخاب كردم كه متأسفانه دو بازيگر زن مورد نظر اين نمايش درگير كار ديگري بودند. به همين دليل نمايشنامه «پزشك نازنين» را براي اجراي عموم انتخاب كردم.
معجوني افزود: اين نمايشنامه در اصل 11 اپيزود دارد كه دو اپيزود آن قابليت چاپ هم نداشته و من از ميان اين تعداد چند اپيزود را انتخاب كردم و «شهرام زرگر» مترجم اين اثر نيز براساس داستانهاي «چخوف» به نگارش چهار اپيزود پرداخت كه از ميان آن نيز يك اپيزود را انتخاب كردم كه اپيزود پاياني اين اثر است.
وي ادامه داد: حال ديگر نميشود گفت اين متن «نيل سايمون» است كه آنچه اجرا ميشود قرائت كاملا جديدي از اين متن است و هيچ الزامي هم وجود ندارد كه داستانهاي مختلف اين نمايش به يكديگر ارتباط داشته باشد آنچه مورد توجه در اين اثر است ذهنيت و شرايط آشفته نويسنده و يك خط مستقيم در اثر است.
اين كارگردان در ادامه در پاسخ به سئوال تماشاگران مبني بر ايرانيزه شدن اين اثر گفت: ايراني شدن اتفاقي است كه در همه متون رخ ميدهد زماني كه متون خارجي ترجمه ميشوند ترجمه خوب و قابل فهم ترجمهاي است كه به شرايط ما بازگردد. از نمايشهاي تلويزيوني با الهام از اصل اثر اجرا ميشوند و حال و هواي ايراني وجود ندارد راضي نيستم. ايراني شدن در اين اثر فاصله بودن يا نبودن است.
معجوني در ادامه اين جلسه اظهار كرد: دو اپيزود بازيگر و معلم اين نمايش كميتتر از بقيه اپيزودهاي اين اثر است. در اين اثر ما از فضاي كاملا متني وارد فضاي نمايش ميشويم و چيزي كه يك اثر را معنا ميبخشد وارد شدن آن به زمان و مكان اجراي اثر است.
وي ادامه داد: زماني كه متني ترجمه ميشود ديگر متعلق به فرهنگ و كشور خاصي نيست ديگر جزئي از فرهنگ ماست. شايد كمي سوژه از شرايط ما دور باشد كه اين امر نيز با تيزبيني مترجم و نويسنده برطرف ميشود.
وي در ادامه در پاسخ به سئوال تماشاگران در ارتباط با استفاده از متون خارجي در آثار نمايشي گفت: در شرايطي كه ما با اعمال مميزي و سانسور بر روي آثار نويسندگان ايران روبرو ميشويم و آثار نويسندگان فرصت اجرا و حتي چاپ نمييابند فضا براي ارائه آثار ترجمه باز ميشود و ديگر اينكه فرهنگهاي غنيتراز فرهنگ ما نيز در دنيا وجود دارد و هيچ ايرادي ندارد كه از اين آثار غني استفاده كنيم همانگونه كه آثار شاخص ما در تمام دنيا به ترجمه و اجرا ميرسند.
وي در ادامه طراحي صحنه اين نمايش را طرحي دانست كه به مرور و در طول تمرين شكل گرفته و افزود: فضاي دايرهاي شكل ميزانسن اين نمايش به نوعي تداعي گر سكوهاي موجود در نمايشهاي ايراني است.
معجوني در ادامه اين جلسه در ارتباط با استفاده از ميكروفن براي بازيگر نقش نويسنده گفت: دوست داشتم كه صداي نويسنده از صداي ديگر نقشها متفاوت باشد و صداي غالب اين اثر باشد.
وي ادامه داد: در اجراي اين اثر به دليل شكل سالن با برخي مشكل از قبيل طراحي نور مواجه شديم و مجبور شديم كه برخي از نورها را حذف كرده به همين دليل در برخي از كار آن طور كه ميخواستيم اجرا صورت نگرفت.
مهدي كوشكي بازيگر نقش «پادوكين» نيز در ادامه بيان كرد: داستانهاي مختلف اين نمايش با توجه به اين كه همه آنها به نوعي به نمايش و تئاتر ميپردازند با يكديگر مرتبط هستند و اتصال كمرنگي به همين واسطه ميان آنها وجود دارد.
«سعيد چنگيزيان» بازيگر نقش نويسنده نيز گفت: سالن اجراي اين نمايش سالن موجهي براي اجراي اين اثر نبود اما با توجه به اين كه گروه «ليو» در دو الي سه سال اخير براي اجراهاي خود قرارداد قابل توجهي نداشته شايد براي نوعي لجبازي با خود به اجرا ميپردازند اما با توجه به اهميتي كه اين گروه براي ارائه چهرههاي جديد و ديده شدن گروه دارد با همه شرايط نابسامان بازهم به كار خود ادامه ميدهد.
«رضا بهبودي» بازيگر نقش رئيس كلانتري نيز در ارتباط با متن اين اثر بيان كرد: هر كارگرداني تنها ميتواند با پايبندي به 70 درصد از متن به اجراي اثر بپردازد زيرا به دليل انتخابهاي گوناگون اثر تغيير ميكند.
وي افزود: در اين نمايش سعي شد كه فضاي بصري صرفا منوط به طراحي و ديداري نباشد، بلكه با فيزيكال كردن اثر نسبت به متن اوليه تفاوتي ايجاد شد و ديگر نمايش پايبند به ديالوگ نيست بلكه با بازيها اين اثر شكل ميگيرد.
در پايان اين جلسه آهنگساز اين اثر نيز بيان كرد: سازهاي استفاده شده در اين نمايش همه آكوستيك هستند و در انتخاب آهنگ سليقه حسن معجوني نيز اعمال شده است و از ابزارهاي مختلف موسيقي و افكتهاي صوتي خيلي كم و به ندرت استفاده شده است.
نمايش «به خاطر يك مشت روبل» به طراحي و كارگرداني «حسن معجوني» از 18 بهمن تا اواخر اسفند هر روز به جز شنبهها ساعت 20 در تماشاخانه شماره يك ايرانشهر به اجراي عموم ميرسد.