جمال شورجه گفت: «جنوب آسمان» به دلیل همکاری مشترک بین ایران و دنیای عرب و نیز به دلیل حضور بازیگرانی از کشورهای مختلف همچنین توجه به گسترۀ مقاومت در لبنان یک فیلم جهانی شده است.

جمال شورجه در گفت و گو با خبرنگار سینمایی هنرنیوز در ارتباط با تجربه ساخت فیلم «‌جنوب آسمان» در خارج از ایران ضمن بیان این مطلب گفت: قبل از این فیلم، ایران تجربه ساخت فیلم مشترک با سایر کشورها را داشته است، مثلا فیلم «‌بازمانده» از «سیف‌الله داد» یا فیلم «پرده عشق» که با کشور انگلستان کار شده بود، اما «جنوب آسمان» به طور کل در خارج از ایران فیلمبرداری شده و حتی بازیگران فیلم هم عرب هستند؛ و بعد اینکه این فیلم برای جهان عرب و با زبان عربی ساخته شده است. با این توضیحات باید عرض کنم که تجربه ساخت «جنوب آسمان» برای من بسیار مفید بود.



تنوع بازیگر غیر ایرانی زبان:

کارگردان «جنوب آسمان» با اشاره به تجربه کارگردانی بازیگران غیر ایرانی گفت: یکی از تجربه‌های من در این کار به ارتباط با بازیگرانی بر می‌گشت که در کشورهای مختلف اروپایی فعالیت می‌کردند، بسیاری از آن بازیگرها پس از این فیلم قرار دادهایی با سایر کشورها داشتند و عازم آن کشورها بودند از سوی دیگر این بازیگران از مذاهب مختلف شیعه و سنی و دین مسیحیت بودند، به این دلیل من فکر می‌کنم که این فیلم از نظر تنوع بازیگر هم یک فیلم جهانی است.



ایفاگر نقش «‌جعفر طیار» بازیگردان «جنوب آسمان»

کارگردان «جنوب آسمان» در مورد بازیگران ادامه داد: بازیگران ما همگی حرفه‌ای بودند و بازیگردان فیلم هم یکی بازیگران قدیمی لبنان بود که حکم استادی برای دیگران داشت و اکثر بازیگران این کشور تحت تعالیم مدرسه بازیگری این شخص بوده‌اند. نام این شخص «منیر معاصری» است و نقش «‌جعفر طیار» را در فیلم معروف «‌محمد رسول الله» ایفا کرده بود.

وی در ادامه گفت: در این کار به جهت سنگینی و شأنی که داشت همه بازیگران با جدیت کار می‌کردند و فرقی نداشت که از چه دین یا مذهبی بودند؛ همگی اصرار داشتند بهترین کار خود را ارائه دهند حتی یکی از بازیگران مسیحی ما زمانی که یکی از مفاهیم قرآن را می‌خواست در دیالوگ‌های خود بگوید اصرار داشت که عین آن آیه را در قرآن ببیند و خودش بخواند تا آن را درک کند.



مشکلات زبانی بازیگران:

شورجه در ارتباط با مشکلات که بازیگران در ارتباط با زبان داشتند گفت: در این فیلم ما به دو زبان عربی و عبری نیاز داشتیم، ضمن این که برای هر زبان هم به لهجه خاص منطقه‌ای که مد نظر بود نیاز داشتیم. در ارتباط با زبان عبری با کسی که به مدت 10 سال در زندان اسرائیل بود قرارداد بستیم و من حتی به او اجازه «کات دادن» داده بودم تا هر زمان که ببیند لهجه بازیگرها ذره‌ای با چیزی که در واقع وجود دارد؛ متفاوت است فیلمبرداری را نگه دارد. خوشبختانه این شخص اصرار عجیبی داشت که لهجه و زبان عبری‌ای که به کار می‌رود حتی ذره‌ای با آن چیزی که در واقعیت وجود دارد متفاوت نباشد.



حضور ستاره‌های ایرانی:

جمال شورجه با اشاره به عدم نقش‌آفرینی بازیگران ایرانی در «جنوب آسمان» گفت: من ابتدا تمایل داشتم دست‌کم یکی از بازیگران کلیدی این فیلم از ستاره‌های ایرانی باشند؛ اما با زمانی که ما داشتیم و زمانی که این بازیگران داشتند این هماهنگی به‌وجود نیامد؛ از سوی دیگر مشکل بعدی ما مسأله «زبان» بود چون این فیلم تماماً به زبان عربی است و بازیگران باید دوره‌ای فشرده برای زبان می‌دیدند که این مساله باز کار را مشکل‌تر می‌کرد.



«‌جنوب آسمان» یک فیلم جنگی است:

وی ادامه داد: «‌جنوب آسمان» یک فیلم جنگی است که ساخت آن به مراتب سخت‌تر از فیلم‌هایی بود که تا به‌حال در ایران ساخته شده بود. خوشبختانه ما برای حل این مشکل توانستیم ارتباط خوبی با ارتش و حزب‌الله برقرار کنیم و تمامی اینها مرهون کمک شخصی است به نام «‌علی ابوزید» که مجری کل پروژه بود.

«ابوزید» حتی دفتر کار خودش را با نام «‌ریحانه گروپ» در تمام طول مدت کار در اختیار ما قرار داده بود. تنها چیزی که ما از ایران با خود بردیم ابزار فیلمبرداری بود.

وی در مورد موضوع فیلم هم گفت: موضوع این فیلم در مورد روستایی است که همه مردم آنجا در برابر ارتش رژیم صهیونیستی مقاومت می‌کنند و این مقامت تا به‌آنجا ادامه دارد که ارتش رژیم مجبور می‌شود منطقه را دور بزند. این موضوع برای ما و نویسنده اولیه فیلمنامه آقای شمقدری بسیار قابل تأمل بود.



امکانات فیلمبرداری و لابراتوار‌های لبنان:

شورجه بیان کرد: با وجود این که لبنان سینمای قوی‌ای ندارد؛ اما امکانات فیلمبرداری و لابراتوار‌های خوبی در آن کشور وجود دارد و به لطف تورج منصوری که لابراتوار و امکانات دیگر را به لحاظ آشنایی که در لبنان داشتند برای ما اجاره کردند؛ ما از این نظر مشکلی نداشتیم. این چنین شد که ما توانستیم فیلمی را بسازیم که تجربه دوم یا سوم فیلم دیجیتال در ایران است. وی ادامه داد: حال در این مورد حتی خوب است ما با بررسی شرایط و امکانات لبنان ببینیم کشوری که سینمای ضعیفی دارد؛ چگونه امکانات مجهزی را در ارتباط با فیلمسازی دارد.



پوشش خبری فیلم در لبنان:

این کارگردان در ارتباط با پوشش خبری فیلم در زمان ساخت در لبنان گفت: روز افتتاحیه معاونت امور سینمایی وزارت ارشاد، یکی از معاونین وزیر هنر لبنان و رسانه‌های گروهی حضور داشتند؛ حتی از کشور فرانسه آمدند و با بازیگران مصاحبه کردند و پوشش خبری خوبی انجام شد.

یک نکته جالب اینکه یکی از بازیگران این فیلم که خود صاحب یک مجلۀ معتبر در لبنان بود به طور ممتد از این فیلم عکس و خبر منتشر می‌کرد.

مرز فیلمسازی با سایر کشورها در ایران شکسته شده است:

وی در ادامه افزود: مدت‌هاست که مرز فیلمسازی با سایر کشورها در ایران شکسته شده است، فیلمسازی با سایر کشورها مناسبات خاص خود و ویژگی‌های متفاوتی به لحاظ فیلمنامه دارد. در ارتباط با این فیلم علاوه‌بر این ویژگی، ارتباط عاطفی که مردم ایران و لبنان دارند نیز مدنظر بود.



حضور در جشنواره فیلم فجر:

وی در ادامه با اشاره به اکران فیلم در جشنواره فیلم فجر گفت: اگر قرار باشد این فیلم برای جشنواره فجر و یا در سایر کشورها نمایش داده شود؛ باید زیرنویس شود و از آنجایی که ما دو زبان عربی و عبری داریم برای فجر باید کلا به فارسی زیرنویس شود و برای کشورهای عربی هم قسمت‌های عبری باید زیرنویس شود.

اثرگذاری فیلم «جنوب آسمان» در گسترش مفهوم مقاومت:

شورجه در پایان در ارتباط با سوالی پیرامون اثرگذاری فیلم «جنوب آسمان» در گسترش مفهوم مقاومت گفت: مفهوم مقاومت مفهومی است که ریشه آن را در فیلم‌هایی که در جنگ جهانی اول ساخته می‌شد بر می‌گردد و مختص به دوره ما و یا جنگی که در کشور ما اتفاق افتاده است، نیست. خوشبختانه در جشنواره مقاومت که چندی پیش برگزار شد تعریف جدید و متفاوتی از این مفهوم با فیلم‌هایی که پخش شد و بخش‌هایی که در جشنواره وجود داشت ارائه شد، امیدوارم بتوانیم با تعاملی که با سایر کشورها به لحاظ اعتقادی در این گونه فیلم‌ها صورت می‌گیرد روزبه روز در بهبود این دست مفاهیم و فیلم‌ها موثر باشد.



بودجه فیلم:

کارگردان «جنوب آسمان» در مورد بودجه فیلم هم اظهار داشت: در این مورد اطلاعات من دقیق نیست و طبیعی است که بنیاد سینمایی فارابی و آقای مهدی همایونفر به عنوان تهیه کننده دقیق‌تر می‌توانند به این پرسش پاسخ دهند اما به گمانم در حدود یک میلیارد و پانصد- ششصد میلیون تومان هزینه شده باشد.



دلبستگی مردم منطقه به فیلم و عوامل:

جمال شورجه در مورد مردم منطقه؛ ساخت لوکیشن و تاثیر فیلم در آن منطقه گفت: چند نکتۀ جالب در زمان فیلمبرداری برای ما اتفاق افتاد؛ اول اینکه مردم اگر چه ما آنجا بسیار سر و صدا داشتیم و ممتد انفجار و تمام اتفاقاتی که در یک فیلم جنگی رخ می‌دهد در این فیلم هم می‌افتاد؛ اما مردم دلبستگی عجیبی به این مجموعه پیدا کرده بودند که برای ما جالب بود. مورد بعدی در مورد ساخت لوکیشن بود. ما باید برخی از ساختمان‌ها را می‌ساختیم و سایر ویژگی‌هایی که مثلاً یک خیابان داشت رعایت می‌کردیم و بعد آن را خراب می‌کردیم. این‌ها همه زمان‌بر و پرهزینه بود.



لازم به ذکر است: اين فيلم با همكاري مشترك بنياد سينمايي فارابي تهيه شده و در جشنواره بيست و نهم فيلم فجر به نمايش درخواهد آمد.

تعدادي از عواملي كه در ساخت فيلم همكاري دارند، عبارتند از:

كارگردان: جمال شورجه /تهيه كننده: بنیاد سینمایی فارابی و مهدي همايونفر/ مدير توليد: وحيد معدني/ نويسنده: جواد شمقدری، علي دادرس / بازنویسی: سید هادی قبیسی/ مشاور هنري كارگردان: حميد قديريان/مدير فيلمبرداري: تورج منصوري/ فيلمبردار: رضا غفاري / صدابردار: عباس رستگارپور/ طراح صحنه و لباس: بابك پناهي /جلوه هاي ويژه ميداني: محسن روزبهاني/ جلوه‌هاي ويژه بصري: سيداميررضا معتمدي / برنامه‌ريز و دستيار كارگردان: اميرشهاب اسماعيلي/ منشي صحنه: ندا قائدي مقامي/تدوين: حسن ايوبي/ مدير تداركات: سعيد معدني/ طراح گريم :كامران خلج / صداگذار: حسين مهدوي/ موسيقي: طاهر مامللي/ عكاس: محمدحسن ناحي.

بازيگران به ترتیب نقش: باسیم مغنیه (در نقش محمد الدهینی؛ سوری تبار)، يوسف الخال (در نقش يوسف سرور؛ لبنانی تبار )، كنده علوش (نسرين؛ سوری تبار)؛ نسرين طافش (حنان؛ سوری تبار)، دارین حمزه (هانا؛ لبنانی تبار)؛ كارمن لبوس (ام عباس)، اردی رعد؛ نیکولا؛ ماجد فرانسیس؛ قاسم استانبولی؛