در دو سال گذشته جشنواره فجر میزبان برگزاری کنفرانسی تحت عنوان هالیوودیسم شد که از دل آن ایده برگزاری جشنوارهای با حضور فیلمسازان مستقل و ضد سلطه دنیا بیرون امده است و قرار است از تاریخ ۱۲ تا ۱۷ شهریور در سینما فلسطین برگزار شود. دبیری افتخاری این جشنواره به عهده نادر طالبزاده است که در سالهای اخیر با تولید برنامه تلویزیونی «راز» توانسته است بخش زیادی از حرکات ضدسلطه را مرعفی کندو با طالبزاده در خصوص جزئیات برگزاری جشنواره «افق نو» به گفتوگو پرداختهایم.
- ایده برگزاری جشنواره فیلمسازان مستقل از چگونه و براساس چه احساس نیازی شکل گرفت؟
جشنواره «افق نو» در واقع از کنفرانس هالیوودیسم که دو سال است در حاشیه جشنواره فیلم فجر برگزار میشود شکل گرفت. هالیوودیسم یک حرکتی بود که تقریبا در سالهای اخیر جایش خالی بود و یک بخش جدی از فیلمسازان،منتقدین و اندیشمندان غرب بود و یک حرکتی بود که با زحمات آقای منتظمی انجام شد و نتجیه خوبی در بر داشت.
بعد از آن دو دوره برگزاری کنفرانس هالیوودیسم ایده برگزاری جشنواره «افق نو» متولد شد که جشنوارهای با حضور فیلمسازان مستقل برگزار شد و مستقل در اینجا به معنی فیلمهایی است که درمقابل سلطه غرب دارند ساخته میشوند.
البته شاید ما فکر کنیم این ایده بیشتر در کشور خودمان باشد اما بسیاری از کشورهای غربی که اصلا مسلمان هم نیستند یک حرکت جدیدی در آنها شکل گرفته است و بخشی از آن حرکتهای ضد جنگ هست که گروهی زیادی از فیلمسازان با بودجههای شخصی در مورد آن دارند فیلم میسازند و محفل خاصی در سطح جهان برای نمایش این آثار وجود ندارد.
به عنوان مثال در گذشته جشنواره مستند دوحه که توسط شبکه الجزیره برگزار میشد مقداری در این راستا بود اما در سالهای اخیر خط قرمزهای زیادی بر این جشنواره حاکم شده است و در شرایط فعلی جایی وجود ندارد تا یک فیلمساز مقاومتی بتواند در آن حضور پیدا کند.
- جشنواره شامل چه بخشهایی میشود که حضور در آن برای افراد مختلف جالب باشد؟
جشنواره «افق نو» در ۹ بخش اجرا می شود؛ جنبش جهانی اشغال، بیداری اسلامی، مقاومت در برابر اشغالگران، جنبشهای ضد جنگ، بحرانهای اقتصادی در غرب، نقش لابیهای صهیونیستی در بحرانهای سیاسی و اقتصادی غرب، اسلامهراسی و ایرانهراسی، جهان بدون تروریسم و سلاح هستهای و جهانی به سوی عدالت پایدار.
جدای از نمایش آثاری در این ۹ بخش، همزمان با برپایی جشنواره، کنفرانسها و نشستهای خبری نیز با حضور اندیشمندان و صاحبنظران عرصههای سیاسی و اقتصادی با هدف کنکاش و گفتوگوی بیشتر برگزار میشود. این نشستها با توجه به موضوعات جشنواره و فارغ از مسائل مرتبط به فیلمها در هتل ارم برپا میشود.
در میان فیلمهای منتخب علاوه بر آثار مستند، آثار داستانی نیز در قالب فیلمهای کوتاه و نیمهبلند وجود دارد. تمامی فیلمهای منتخب در جشنواره از سال ۲۰۱۰ به بعد تولید شده است. بیشترین آثار ارسال شده به جشنواره از کشورهای امریکا، انگلیس و اسپانیاست. از همین رو بیش از ۹۰ درصد آثار علاوه بر هماهنگی با محتوای جشنواره، با جدیدترین وسایل و ابزار روز دنیا تولید شده است. آمریکا با بیش از ۲۵۰ اثر (۲۵ درصد کل آثار) گوی سبقت را از دیگر کشورها ربوده است.
قطعا همه این بخشها در کنار هم با توجه به اینکه تاکنون هیچ جشنوارهای مختص به فیلمسازان مستقل برگزار نشده برای افراد داخلی و خارجی جذاب است.
- چقدر در بین فیلمهایی که به جشنواره رسیده است آثاری وجود داشته که باعث شگفتی شما بشود؟
یکی فیلم سینمایی مفصل در رابطه با حادثه ۱۱ سپتامبر به جشنواره آمده که واقعا جالب و دیدنی است. آخرین فیلم در زمینه ۱۱ سپتامبر متعلق به الیور استون است که البته فیلم مطرحی هم نبود و قصه عاطفی از منظر یک آتش نشان بود و به انچه که دانشمندان در مورد این حادثه میگویند نپرداخته بود. الان دیگر ماجرای ۱۱ سپتامبر تنها محدود به تئوری توطئه نیست و ۵۰ سوال جدی در مورد ان وجود دادر و در این فیلم دو ساعته سینمایی به آن بخش از اینکه چگونه عملیاتهای نیروی هوایی ارتش آمریکا ضد روزهای قبل بوده پرداخته شده است.
و برای اولین بار در جشنواره فیلسمازان مستقل «افق نو» قرار است به نمایش در بیاید.
- چند درصد از آثار شرکت کننده اولین نمایش خود را در جشنواره «افق نو» تجربه میکنند؟
در مجموع ۹۸۰ اثر از هفتاد و دو کشور دنیا برای شرکت در جشنواره «افق نو» ارسال شده و آثار در مرحله انتخاب هستند اما بسیاری از این فیلمها اولین نمایش خود را در جشنواره ایران تجربه میکنند که البته من آمار دقیق در مورد تعداد آنها ندارم. اما در بین این افراد فیلمسازانی هستند که تاکنون مجالی برای بیان تفکرات و ایدههای خود نداشتهاند و وقتی اعلام شد چنین جشنوارهای قرار است در ایران برگزار شود به دلیل موضوعیت خاص ایران در برار سلطه غرب و تحریمهای مختلف با استقبال فراوانی روبرو شد و خیلی از همین افراد به دلیل برگزاری جشنواره در ایران حاضر شدهاند آثار خود را به نمایش بگذراند.
بزرگترین تفاوت جشنواره «افق نو» با سایر جشنوارهها این است که شاید فقط در ایران قابلیت برگزاری را داشته باشد و در هیچ کشوری دیگری چنین جشنواره و موضوعی با رویکرد همان کشور همخوانی ندارد.
- در اولین دوره جشنواره چند میهمان خارجی حضور دارند؟
در حدود ۷۰ میهمان خارجی در جشنواره حضور دارند که الیته در بین اینها چندین نام مشهور وجود داشت که به دلیل عدم بودجه کافی جشنواره امکان حضور آنها فراهم نشد. در این این افراد چندین چهره طراز اول بازیگری هالیوود که مخالف سیاستهای سلطه طلبانه هستند وجود داشت و حتی چندین چهره مشهود و تاثیرگذار رسانهای غرب نیز قرار بود در زمان برگزاری جشنواره به ایران بیایند اما به دلیل عدم بودجه کافی امکانپذیر شند.
اگر این افراد شناخته شده و مشهور به ایران میآمدند تاثیرات بسیار خوبی میگذاشتند. اما در بین افراد حاضر دو داور از کشور آمریکا به نامهای «اسکات فرانک» و «دارنل استفان سامرز» حضور خواهند داشت. فرانک فیلمسازی است که هماکنون ساخت فیلمی با موضوع سقوط هواپیمای ایرباس مسافربری ایرانی به دست ناو وینسنس آمریکایی را در دست دارد. سامرز هم که خود از سربازان کهنهکار جنگ ویتنام است، علاوه بر فیلمسازی، از فعالان سیاسی و اجتماعی اروپا و امریکا به شمار میآید.
- با توجه به اینکه جشنواره اولین دوره خود را قرار است سپری کند با توجه با بازخوردهای مثبت آیا قرار است در سالهای آینده به شکل گستردهتری برگزار شود؟
بزرگترین خاصیت جشنواره این است برای که هر جویندهای در مورد حقایق ،واقعیتهای امروز و افراد مقاوم خوراک دارد. و فرق آن با جشنواره فجر،مستند و ... نوع برگزاری ان و افراد برگزار کننده ان است که اصولا دغدغه این موضوع را دانرد و اغلب افراد جوانی هستند که اگر رسانهها و بخصوص تلویزیون اطلاع رسانی درستی در مورد این جشنواره انجام بدهد شاهد فراگیر شدن آن خواهیم بود و بنابراین میتوان آنرا به شکل گستردهتر و با بودجه مناسبتری برای سالهای آینده برگزار کرد.
من شخصا در برنامه راز حداقل ۷ برنامه را با برخی از میهمانانی که قرار است در جشنواره حضور پیدا کنند روی آنتن بردهام. بیشترین حضور فیلمسازان اهل اندیشه مستقل دنیا را در کنفرانس هالیوودیسم شاهد بودیم که از دل آن همین جشنواره «افق نو» متولد شد.
بنابراین به واسطه افراد و اندیشمندان بزرگی که در جشنواره حضور پیدا خواهند کرد باید همه اهالی رسانه و تلویزیون دست به دست هم بدهند تا این جشناوره به شکل گستردهای در جامعه مطرح و به عنوان پایگاه جهانی فیلمسازان ضد سلطه در دنیا تثبیت شود.
- قرار است نحوه برگزاری جشنواره برای سالهای بعد چگونه باشد؟
الان به طور قطعی نمیتوانم بگویم که جشنواره برای سالهای بعد دوسالانه خواهد بود یا اینکه هر سال برگزار خواهد شد. ام از نقطه نظر شخصی معتقدم که قطعا باید هرسال برگزار شود چرا که جهان اینقدر با سرعت دارد عوض میشود و موضوع برای گفتن وجود دارد و ادمهای مختلفی برای فیلم ساختن و صحبت در مورد این تغییرات وجود دارد که برگزاری سالانه آن بسیار خوب و موثر است.
سینماگران زیادی در نوبت هستند که بتوانند در اینجا حضور پیدا کنند و آثارشان را عرضه کنند. به نظر من جشنواره افق نو از جشنواره فجر بزرگ تر است و آینده بسیار خوبی خواهد داشت چون فجر یک جشنواره داخلی است اما افق نو یک رقابت بین المللی است . افق نو یک بیدار باش جهانی است که متولی آن ایران است. بنابراین جشنواره حتما در سال های آینده ادامه خواهد یافت.