فيلم هاي سينمايي در حال نمايش در سينماهاي ايران اين روزها با فروش نسبتا خوبي مواجه هستند اما برخي اين فراز و رکورد را فرود و رکود مي خوانند. حال بايد ديد با توجه به فروش آثار سينمايي در سال هاي گذشته سينماي ايران در کدام يک از اين وضعيت ها قرار دارد.


سينماي ايران در رکود به سر مي برد. اين موضوع، تيتر برخي از رسانه ها در روزهاي اخير بوده است.


اما آيا براستي سينماي ايران در رکود بسر مي برد؟ آيا کسي ميلي به رفتن به سينماها ندارد؟ اينها سئوالاتي است که نياز به جواب دارد.


بنا به اين گزارش ايرنا، نگاهي به فيلم هاي پرفروش در سال هاي اخير مي تواند در روشن شدن وضعيت کنوني سينماي ايران ما را ياري کند. «سناتور» به کارگرداني مهدي صباغ‌زاده (1363) و «دادشاه» به کارگرداني حبيب کاوش(‌ 1364 ) ،«عقاب‌ها» اثر ساموئل خاچکيان، «شهر موش‌ها» به کارگرداني محمدعلي طالبي( 1365)، «بايکوت» مخملباف و «زنگ‌ها» اثر محمدرضا هنرمند( 1366 ) «اجاره‌نشين‌ها» کاري ماندگار از داريوش مهرجويي ،«گذرگاه» از شهريار بحراني
( 1367) ،«کاني مانگا» سيف‌اله داد و «پرنده کوچک خوشبختي» پوران درخشنده ( 1368) ،«گلنار» به کارگرداني کامبوزيا پرتوي و «افق» اثري از زنده ياد رسول ملاقلي‌پور( 1369 ) از جمله فيلم هاي پرفروش در دهه 60 سينماي ايران محسوب مي شود. «گلنار» را شايد بتوان يکي از پرفروش ترين آثار سينمايي دهه 60 قلمداد کرد.اين فيلم با فروش نزديک به 24 ميليون تومان از پرفروش ترين فيلم هاي سينماي ايران محسوب مي شود. البته بايد توجه داشت بليط در سال 60 حدود هفت تومان بوده و بعد از آن بهاي بليط در طول يک دهه به 30 تومان رسيده است.نکته قابل توجه اينکه در اين آمار سهم آثار سينمايي کودک بيش از ديگر آثار است چيزي که اين روزها در سينماي ايران وجود ندارد.


«دزد عروسک‌ها» کاري از محمدرضا هنرمند و «خواستگاري» اثر مهدي فخيم‌زاده (1370) «عروس» کاري از بهروز افخمي و «سفر جادويي» از ابوالحسن داودي(‌1371 )، «ديگه چه خبر» تهمينه ميلاني و «دو نيمه سيب» از کيانوش عياري(‌ 1372)، فيلم سينمايي «واقعي» به کارگرداني محمدرضا اعلامي(‌ 1373) «کلاه‌ قرمزي و پسرخاله»کاري ماندگار از ايرج طهماسب و «همسر» از مهدي فخيم‌زاده ( 1374)،«مي‌خواهم زنده بمانم» ايرج قادري و «روسري آبي» رخشان بني‌اعتماد (1375 )،«خواهران غريب» کيومرث پوراحمد و «ليلي با من است» کمال تبريزي( 1376) ،«آدم برفي» داود ميرباقري و «ليلا» اثري ديگر از داريوش مهرجويي( 1377)، «مرد عوضي» محمدرضا هنرمند و کار ماندگار «آژانس شيشه‌اي» از ابراهيم حاتمي‌کيا( 1378) ،«قرمز» فريدون جيراني و «دو زن» تهمينه ميلاني( 1379) از جمله آثاري بودند که با استقبال مخاطبان در سال هاي بين 70 تا 80 مواجه شدند. در اين ميان مي توان «شوکران» بهروز افخمي،«عينک دودي» محمدحسين لطيفي( 1380) ،«سگ‌کشي» بهرام بيضايي و «پارتي» سامان مقدم( 1381 )، «کلاه قرمزي و سروناز» در ادامه کلاه قرمزي و پسرخاله در سال 70 از ايرج طهماسب، «نان و عشق و موتور هزار»از ابوالحسن داودي(‌1382 )، «توکيو بدون توقف» به کارگرداني سعيد عالم‌زاده، «عروس خوش‌قدم» کاظم راست گفتار( 1383) ،«مارمولک» کمال تبريزي و «دوئل» احمدرضا درويش (1384)، «مکس» سامان مقدم، «چهارشنبه سوري» از اصغر فرهادي «آتش‌بس» تهمينه ميلاني و «ميم مثل مادر» رسول ملاقلي‌پور(1385) نيز از جمله آثار پرفروش دهه 80 بوده اند. مارمولک با فروش ???ميليون تومان را مي توان پرفروش ترين اثر سينمايي دهه 80 ناميد. کلاه قرمزى و سروناز با ??? ميليون تومان فروش و سگ کشي با 450 ميليون فروش از جمله آثار پرفروش دهه 80 محسوب مي شوند.


از ابتداي دهه 80 بود که با افزايش قيمت بليط سينماها ،فروش برخي از آثار به حدود يک ميليارد رسيد اما در سال 86 فروش برخي فيلم ها از يک ميليارد گذشت تا رکورد فروش فيلم هاي سينمايي در ايران شکسته شود.


با اين حال در اين سال نيز وضعيت فروش آثار سينمايي چندان مطلوب نبود هرچند که فروش باورنکردني اخراجي هاي 1 در نوروز 86 نويد رونق سينما را مي داد اما با قاچاق لوح فشرده اين فيلم سينمايي اين فيلم در فاصله 42 روز اکران با فروش يک ميليارد و 200 ميليون تومان يعني کمتر از نصف زمان اکران برخي فيلمهاي پربيننده بکار خود خاتمه داد. البته اين تنها فيلمي نبود که طعمه قاچاقچيان شد بلکه فيلم هاي ميهمان، پارک وي، نقاب و... از اين آسيب در امان نماندند.


کيفيت آثار ارائه شده همانند نسخه اي بود که در اختيار سينماگران قرار گرفته بود که اين در نوع خود بسيار عجيب بود! فيلم "توفيق اجباري" به کارگرداني محمدحسين لطيفي نيز از ديگر آثاري بود که توانست به جمع ميلياردي ها بپيوندد. اين فيلم پس از 93 روز نمايش در پايان بهمن 86 با فروش کل بالاي يک ميليارد تومان از اکران کنار رفت. آثار ديگري نيز در سال 86 حضور داشتند که به فروش بالايي دست پيدا نکردند.


سال گذشته نيز افتخار پرفروش ترين فيلم هاي سينماي ايران در اختيار فيلم دايره زنگي بود. اين فيلم به کارگرداني پريسا بخت آور توانست يک ميليارد و 128 ميليون تومان فروش داشته باشد. رکوردهاي بعدي آثار سينمايي چارچنگولي ساخته سعيد سهيلي بود که با فروش يک ميليارد و 36 ميليون تومان رتبه بعدي را بخود اختصاص داده بود. در اين ميان فيلم سينمايي هميشه پاي يک زن در ميان است که با انتقادات بسياري روبرو شده بود توانست 891 ميليون تومان از فروش گيشه ها را به خود اختصاص دهد. ضمن آنکه فيلمي همچون آواز گنجشک ها که با کسب جوايز بين المللي توجه ها را به خود جلب کرده بود توانست تنها 357 ميليون فروش داشته باشد. ضمن آنکه در اين ميان فيلم هاي با ارزرشي همچون ميناي شهر خاموش به کارگرداني امير شهاب رضويان نتوانستند در گيشه توفيقي داشته باشند و به فروشي بيش از 6 ميليون تومان نرسيدند که اين اتفاق بسيار تاسف برانگيز بود. اين حکايت فروش برخي از آثار سينمايي در سال 87 است ضمن آنکه برخي از آثار سينمايي نيز هرگز به اکران نرسيدند.


در حالي که سال گذشته فروش برخي از فيلم ها به بيش از 10 ميليون نمي رسيد امسال فروش آثار سينمايي کمتر از 250 ميليون تومان نبوده است. سينماي ايران در ابتداي سال 88 با سونامي اخراجي هاي 2 آغاز کرد. فروش ميلياردي اخراجي هاي 2 در ايام نوروز در حالي همه را شگفت زده کرده بود که بدليل تعطيلي و مسافرت ،بسياري از علاقمندان سينما بعد از تعطيلات نوروزي براي ديدن اين فيلم راهي سينما شدند. اما اين تنها اخراجي هاي 2 نبود که فروش خوبي داشت و شب ها و روزها مردم براي ديدن آن جلوي سينماهاي سراسر کشور صف مي بستند. فيلم سينمايي سوپر استار به کارگرداني تهمينه ميلاني نيز از جمله آثاري بود که با فروش خوب خود نگاه ها را بخود معطوف گرد و مخاطبان را راضي از سينما به خانه باز گرداند. اين فيلم که دومين اثر پرفروش در سينماي ايران در نوروز 88 ناميده شد در پايان اکران خود توانست با فروشي بيش از يک ميليارد و 100 ميليون تومان رکوردي جديد در فروش آثار اجتماعي از خود برجاي گذاشت. همچنين رکورد فروش سينماي ايران نيز شکسته شد و اخراجي هاي 2 با فروش 8 ميليارد و 300 ميليون تومان در صدر فروش فيلم هاي سينمايي در ايران قرار گرفت.


در اين ميان فيلم هايي همچون بيست به کارگرداني عبدالرضا کاهاني و فيلم وقتي همه خوابيم اثر بهرام بيضايي با فروش به ترتيب 300 ميليون تومان و 400 ميليون علاوه بر کيفيت به نسبت مطلوب در گيشه نيز موفق بودند.


بعد از فروش مطلوب 4 فيلمي که در بهار اکران شدند همه انتظار داشتند اين روند ادامه پيدا کند اما بدليل اتفاقات قبل و بعد از انتخابات 22 خردادماه ،سينما با رکودي محسوس روبرو شد و فيلم هايي همچون حريم، پاتو زمين نزار، کلبه، آخرين ملکه زمين و... نتوانستند به فروش آثار اکران شده در 2ماه اول امسال برسند هرچند که اين آثار با توجه به شرايط موجود بازهم فروش خوبي داشتند.


از ابتداي تيرماه تاکنون شرايط به گونه اي ديگر رقم خورده است. در حالي که درباره الي بدليل اتفاقات اخير با استقبال خوبي مواجه نشده بود فروش اين اثر سينمايي اين روزها به مرز يک ميليارد و 500 ميليون تومان نزديک مي شود. خروس جنگي ساخته مسعود اطيابي نيز از جمله فيلم هايي است که به کانون يک ميلياردي ها پيوسته و آثاري همچون پسر تهروني نيز با فروش بيش از 500 ميليون تومان دنباله رو اين دو فيلم است. نکته اي درباره فروش آثار سينمايي در تاريخ سينماي ايران بعد از انقلاب وجود دارد اين است که در سال هاي اخير آثار طنز با فروش بسيار خوبي مواجه شده اند و در اين ميان آثار هنري و اجتماعي نتوانستند به فروش بالايي برسند اما در جايي که برخي ادعاي رکود سينما را دارند درباره الي که مضموني اجتماعي دارد رکورد فروش آثار اجتماعي سينماي ايران را با فروش نزديک به يک ميليارد و 500 هزار تومان به خود اختصاص مي دهد تا نشان دهد که مردم باوجود برخي بي انصافي هاي رسانه ها اين روزها به سينما توجه ويژه اي دارند. اينکه فروش ميلياردي برخي آثار را در مقايسه با سال هاي گذشته رکود بناميم بي انصافي است. در حالي که در سال 88 آثار سينمايي اکران شده در بدترين وضع موجود کمتر از 100 يا 200 ميليون تومان فروش نداشته اند در حالي که در سال هاي اخير آثاري از اين دست به فروش بيش از 10 ميليون هم نمي رسيده اند. به هر حال اقبال مردم به سينما باز گشته و با اکران آثاري همچون دلخون، پستچي سه بار در نمي زند، بي پولي، پاداش و... استقبال بيش از گذشته خواهد بود.