خودش مي‌گويد: هركسي كه اين مسووليت را دارد، بايد هر دو وجه - موزه و مركز - را با هم داشته باشد. عمليات مركز هنرهاي تجسمي و برنامه‌ريزي آن در رابطه با جريان تجسمي كشور است؛ يعني نمايشگاه‌ها و نقاشي‌ها و آموزش دركل كشور. در پهنه ملي ستاد راهبري هنرهاي تجسمي وزارت ارشاد و مركز هنرهاي تجسمي است. موزه هنرهاي معاصر يك مركز عملياتي و نمايشي براي اين شرايط است، اولويت اصلي مركز هنرهاي تجسمي و بازوي عملياتي آن موزه است و اين دو مانند دهليز بطن چپ و راست قلب هستند كه بايد منظم سرويس دهند؛ بنابراين همه تلاش‌هاي ما، حاصل اين است كه مركز هنرهاي تجسمي و موزه هنرهاي معاصر يك كار واحد را انجام دهند، اما با دو تجلي.
او در يكي از روزهاي زمستان به خبرگزاري دانشجويان ايران آمد و ضمن بازديد از بخش‌هاي مختلف اين خبرگزاري، در گفت‌وگويي دوساعته با ايسنا، برنامه‌هاي سال آينده و پيش‌روي اداره كل هنرهاي تجسمي و موزه‌ي هنرهاي معاصر تهران را به تفصيل، تشريح كرد.
صادقي از هنرمند گفت و هنرمندي، ضرورت آناليز دقيق و ريخت‌شناسي مناسب از شرايط فرهنگي كشور، دايره‌المعارف هنرهاي تجسمي، بودجه، ثبت تصويري آثار هنرمندان در داخل و خارج، شناسنامه‌دار كردن گالري‌ها و... ؛ او برنامه‌هاي موزه هنرهاي معاصر را نيز در سال آينده تشريح كرد.
وي با انتقاد از مديراني كه وقتي بر سر كار مي‌آيند، ابتدا به بزرگ‌نمايي صفت‌ها و كمبودهاي مديران پيشين مي‌پردازند و تلاش ديگران را به‌نوعي كمرنگ جلوه مي‌دهند، گفت: اين كارها به صلاح نسل انقلاب نيست و حركت امروز من و گام بعد از من توالي و پيوندي دارد و من به‌عنوان يك مدير نمي‌توانم خود را مجزا از زحمات مديران قبلي تعريف كنم.
وي افزود: دوستاني كه در دوره‌هاي گذشته تلاش كرده‌اند، كار به‌سامان و پرتلاشي انجام داده‌اند و من با نيكويي از آنان ياد مي‌كنم؛ همه مديران دو سه دهه گذشته، هنر انقلاب را همراهي كردند و به دوره كنوني رساندند كه دوره خاصي است كه در آن هنر ايران مخاطبان متنوع و وسيعي را جذب كرده است.
به گفته‌ي صادقي، در گذشته، مجموعه‌ي مخاطبان و اعضاي مشهوري كه در مجموعه هنرهاي تجسمي كار مي‌كردند، به 200 يا 300 نفر هم نمي‌رسيدند، اما امروز به بركت دوران انقلاب و توجه جامعه به هنرهاي تجسمي آمار رسمي حاكي از مشاركت 15 يا 16 هزار نفر در دوره‌هاي كارشناسي و كارشناسي ارشد شاخه‌هاي مختلف هنرهاي تجسمي است.
به‌باور سرپرست موزه هنرهاي معاصر تهران، هنرمند بايد آناليز دقيق و ريخت‌شناسي خوبي از شرايط فرهنگي داشته باشد و نياكان و بزرگان شعر، ادب و نقاشي را بشناسد و كار آن‌ها پي بگيرد و در واقع كار بزرگي را دنبال كند، يعني يك تلاش فردي را به انجام برساند. به طور حتم حوزه اقتصاد هنر هم جواب اين همت و تلاش فردي را خواهد داد.
مدير كل دفتر هنرهاي تجسمي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تاكيد كرد: شغل يكي از روش‌هاي كاري هنرمند است، ولي باقي آن بازتاب وضعيت معرفت اجتماعي و تجلي فضاي ديني و فرهنگي دوران است؛ بنابراين هنرمندي كه در اين دوران كار مي‌كند، بايد به تناسب اين دوران شرايط زيستي دوران انقلاب را نقش بزند.
او گفت: براي اينكه مديران فرهنگي بتوانند تجربه‌هاي خود را به‌صورت صادقانه، مومنانه، مصلحانه و جهاني و هماهنگ با ارزش‌هاي معنوي دوران انقلاب روايت كنند، نياز به كار گسترده‌اي است. ضرورت دارد بدنه‌ي مديريت و جامعه مطبوعاتي به‌عنوان نگاه منتقد و دقيقي كه از حافظه تاريخي پاسداري مي‌كند، در تعامل با يكديگر بايد انتظارات، دو سويه را از يكديگر تعريف كنند.
وضعيت گذشته، اكنون و چشم‌انداز آينده
به‌گمان صادقي، ضرورت دارد وضعيت گذشته، اكنون و چشم‌اندازي كه براي آينده فرهنگ كشور دنبال مي‌شود، مشخص شود. اقتصاد هنر و نيز وضعيت آموزش را در فضاي دانشگاهي كشور تحليل كرد.
سرپرست موزه هنرهاي معاصر تهران اضافه كرد: ما در اين راستا كار بزرگي را در دستور كار داريم، برنامه پنج‌ساله تعريف كنيم و در مراكزي كه قرار است آثار هنرمندان نمايش داده شود، امكانات خوبي در اختيار جامعه هنرمندان تجسمي قرار دهيم. همچنين امكانات نمونه‌سازي را براي هنرمندان تهيه و آثار گروه‌هاي مختلف را خريداري كنيم. بايد به دنبال اين باشيم كه سفارش از درون را تقويت كنيم تا هنرمند بتواند درون خود، حافظه تاريخي-فرهنگي و مسايل پيرامونش را بررسي كند و كار شعاري، ژورناليستي و سفارش‌مستقيم انجام ندهد.
بازخواني نمايشگاه‌هايي كه برگزار شدند و جهت‌گيري داخلي و خارجي
وي درباره اقداماتي كه در طول دو سال گذشته توسط موزه‌ي تحت سرپرستي‌اش انجام شده است، به برگزاري حدود 9 نمايشگاه و دوسالانه از جمله هنر جوان، بهار ايراني، طراحي پارچه و لباس، تجلي هنر معاصر ايران و برپايي نمايشگاه عكس پنجره نقره‌يي، دوسالانه عكاسي، گرافيك، سفال و سراميك، و... كه چند سال بود تعطيل شده بودند، اشاره كرد.
صادقي گفت: نخستين اقدامي كه كرديم جهت‌گيري داخلي در سطح ملي و اعلام فراخوان براي حضور فراگير - هنرمندان و هنردوستان - بود كه موجب شد بتوانيم همه دوسالانه‌ها را تا پايان سال برگزار كنيم. البته از جانب افراد نقدهايي هم مبني بر اينكه كه چرا برخي از دوستان نتوانستند در دوسالانه‌ها مشاركت كنند، وجود داشت، اما از آنجا كه وزارت ارشاد يك رويكرد فراگير، جامع و ملي دارد، همه هنرمندان را در دوره‌هاي مختلف دعوت كرديم، خوشبختانه همه هم پاي كار آمدند و اين موضوع موجب شد كه كارهاي شايسته‌اي مانند دوسالانه بزرگ كاريكاتور، دوسالانه گرافيك و دوسالانه نگارگري، سفال وسراميك كه شش يا هفت سال بود كه به دليل اختلاف آرا تعطيل بود، منجر شد.
صادقي اضافه كرد: به اين صورت بالاخره كارها به يك نظم رسيد و توانستيم جدول دوسالانه‌ها را تنظيم كنيم تا پس از هر دوسالانه‌اي هيات علمي دوسالانه آن را تهيه مي‌كرد و امكان تمركز كارهاي پژوهشي آن‌ها در دبيرخانه‌هاي متمركز در هر حوزه ممكن شود.
ژازه، درودي و پيشگامان
سرپرست موزه هنرهاي معاصر تهران اظهار داشت: در سال آينده چند نمايشگاه جدي را دنبال مي‌كنيم يكي از آن‌ها نمايشگاه "ايران درودي" است كه قطعي شده و مجموعه موزه را برايشان آماده مي‌كنيم. يكي ديگر از برنامه‌هاي ما نمايشگاه ژازه طباطبايي است كه پيش از بيماري و درگذشت وي قرار بود در اردي‌بهشت‌ماه و با حضور خودش برگزار شود.
او خبر داد: برنامه ديگر برگزاري نمايشگاه پيشگامان هنر معاصر است كه دستور كار سال گذشته بود كه به‌دليل حضور برخي از اساتيد در خارج از كشور، برگزار نشد. براي اين برنامه از ابوالقاسم سعيدي دعوت كرديم كه به‌عنوان هيات علمي دوسالانه نقاشي به ايران آمده و در آن شركت و سخنراني كند. نمايش مجموع كارهاي او در سال آينده در دستور كار سال آينده خود داديم و قرار است مجموعه‌اي از آثار سعيدي را كه در موزه‌هاي فرانسه و آمريكاست نمايش دهيم.
كتاب و موزه ماركو
صادقي اضافه كرد: بحث ماركو گريگوريان را نيز با جواد مجابي تقريبا نهايي و با خانواده وي از آمريكا نيز صحبت كرده‌ايم. اين هنرمند مجموعه بسيار درجه يكي در ارمنستان دارد كه جزو سرمايه‌هاي ملي تصويري ماست، اگر قرار است اورجينال اين آثار را در اختيار نداشته باشيم، دست‌كم ضرورت دارد يك سري از نقاشي‌هاي قهوه‌خانه‌يي، نشانه‌ها و مهرها و كارهاي نشانه شناسي او را كه در موزه‌اي در ارمنستان جمع‌آوري شده، سريعا ثبت كنيم و كتاب آن را منتشر كنيم تا بتوان تعداد كاري كه آنجا هست به‌عنوان يك پرونده تصويري ثبت شوند.
دايره‌المعارف هنرهاي تجسمي، راهي براي رفع بلاتكليفي هنرمندان خارج از كشور
صادقي گفت: در حال حاضر هنرمندان زيادي از ايران هستند كه آثارشان در خارج از كشور است، اين هنرمندان تازه متوجه شده‌اند و مي‌خواهند آثارشان را داشته باشند، كاري كه در اين راستا به‌دنبال آن هستيم كه بتوانيم دبيرخانه متمركزي داشته باشيم تا هر اثر هنري را كه در حال خروج از كشور است، ثبت كنيم تا كار هنرمند كه گاهي حتا پيش از خشك شدن و بدون اينكه عكسي از آن گرفته شود، از كشور خارج نشود.
وي بر اين اساس يكي از خواص دايره‌المعارف هنر را امكان ايجاد يك دبيرخانه متمركز بر مركز هنرهاي تجسمي دانست كه كمك مي‌كند هر اثر هنري كه فروخته مي‌شود و هنرمند مي‌خواهد آن را از كشور خارج كند، نام هنرمند شماره و كدگذاري شود تا نگراني‌هايي كه در اين مورد وجود دارد، از بين برود.
صادقي ادامه داد: امكاناتي كه امروزه از طريق موبايل و دوربين فراهم شده امكان گرفتن اين عكس‌ها را فراهم كرده است، ولي ضرورت دارد يك ستاد مركزي داشته تا بتوانيم همه اين تصاوير را ثبت و شماره گذاري كنيم كه وقتي هنرمند بعد از 30 سال به وزارت فرهنگ و ارشاد مراجعه مي‌كند، بتوان پرونده كامل تصويري از آثارش را در اختيار او گذاشت. اگر بخواهيم دايره‌المعارف هنر ايران را چاپ كنيم، نبايد بگذاريم منابع تصويري از بين روند.
به‌گفته‌ي اين مدرس دانشگاه، چاپ دايره‌المعارف هنر نيازمند يك كار پژوهشي است و هم موزه و هم مركز هنرهاي تجسمي به دنبال آن هستند.
سايتي براي ادامه‌ي راه
وي خبر داد كه اين كار از برنامه‌هاي سال آينده است و براي اين منظور از كارشناسان، كارشناسان ارشد و دكتري پژوهشي از دانشگاه‌هاي مختلف دعوت به همكاري خواهد شد تا بتوان سايتي را ايجاد كرد كه 20 تا 30 نفر از نيروهاي كارآمد در آن سايت پژوهش درباره دوره‌هاي مختلف هنرهاي تجسمي به‌ويژه نقاشي را شروع كرده و مدارك تصويري را تهيه كنند.
بنا به گفته صادقي، قرار است در سال آينده و پي‌گيري‌هايي صورت بگيرد تا رديف‌هايي كه خود وزير و دولت دنبال كردند، بيشتر در اختيار اين مركز قرار گيرد.
وي تعامل خوب ايجاد شده بين معاونت هنري، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و مركز هنرهاي تجسمي را از توفيقات به وجود آمده در فعاليت سال گذشته مجموعه‌ي متبوع خود دانست و در اين‌باره گفت: ايماني خوشخو با دقت، مراقبه و صبوري با ما همكاري كردند و موقعي كه چشم‌انداز عمليات دوسالانه را گفتيم، وي برگزاري بين‌المللي دوسالانه‌ها را در اولويت گذاشتند.
شناسنامه‌هايي كه براي گالري‌دارها صادر مي‌شوند
صادقي اعلام كرد: سال آينده نگارخانه‌ها صاحب شناسنامه، كد و امكانات بانكي شده و از خدمات وزارت ارشاد بيشتر بهره خواهند برد. همچنين قرار است از نگارخانه‌هاي فعال تقدير به عمل بيايد و به كار نگارخانه‌هاي غيرفعال هم پايان داده شود. اين نگارخانه‌ها بايد براي ادامه كار دوباره تقاضا بدهند، زيرا قصد داريم به مجوزهايي رسميت جدي بدهيم كه فعاليت داشته باشند؛ هنرمندان را هم در پهنه ملي و هم در پهنه بين‌المللي معرفي كنند، تا بتوان منتخب اين هنرمندان را در برگزاري دوسالانه‌ها همراه داشت.
صادقي همچنين همكاري جدي با همه سازمان‌هاي فرهنگي كشور اعم از شهرداري و فرهنگستان هنر و احياي بحث آموزشي را در كل كشور، از ديگر برنامه‌هاي سال آينده برشمرد و اعلام كرد: از طريق گروه كارشناسي و سايت خبري آخرين اطلاعات و اخبار جهان درباره هنرهاي تجسمي را به مخاطبان ارايه مي‌كنيم. از سويي درپي انتشار يك نشريه خوب و فراگير براي جامعه و هنرهاي تجسمي هستيم.
گنجينه به‌روز مي‌شود؟!
او با ابراز اميدواري كه موزه بتواند در سال آينده رديف‌هاي خوبي را در اختيار داشته باشد، افزود: در 30 سال اخير گنجينه هنرهاي معاصر از اندوخته‌هاي گذشته خود بهره برده است، بر اين اساس نام هنرهاي معاصر براي موزه مناسب نيست؛ زيرا در 30 سال گذشته تنها آثار هنرمندان ايراني را خريداري كرده‌ايم.
وي افزود: به انجام كار هوشمندانه‌يي نياز داريم تا بتوانيم رديف‌هايي را در اختيار داشت كه بهترين آثار هنري را كه با موضوع‌هاي فرهنگي، ملي و ارزشي ما هم‌خواني دارد و از بخش آموزش و پژوهش تشكيل شده است، در اختيار داشته باشيم، زيرا ما يك مجموعه تخصصي هستيم و ضرورت ايجاب مي‌كند از آخرين دستاوردهاي متني و موضوعي بهره‌مند شويم كه داشتن يك گنجينه به‌روز جزو اقدامات خوبي است كه انجام خواهد شد. ما مي‌توانيم آثار بزرگ را بخريم تا در سال‌هاي آينده گنجينه‌مان را به‌عنوان يك گنجينه ملي بزرگ معرفي كنيم.
سرنوشت بودجه‌اي كه رديفش حذف شد
مدير كل دفتر هنرهاي تجسمي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي درباره‌ي تلاش براي جلب توجه مسوولان فرهنگي كشور درباره‌ي بودجه فرهنگي به خصوص بخش هنرهاي تجسمي به دنبال حذف 5/0 درصدي كه تا دو سال پيش استفاده مي‌شد و در حال حاضر حذف شده است، گفت: در طرح كاملي كه به دولت اعلام شده بود قرار بود به‌طور اتوماتيك هر ساله اين چند درصد را در دستور كار داشته باشند، ما هم آن‌را در دستور كار آماده و ارايه كرديم. چشم‌اندازي هم كه مسوولان براي موضوعات آرماني در نظر مي‌گيرند، نياز به حداقل امنيتي دارد. فاصله بين دولت و مجلس، فاصله‌ي دور و بعيدي نيست كه نتوانند با هم حرفي داشته باشند؛ ما سال گذشته برنامه‌هاي خود را براساس اين فرضيه كه اين درصد را ساليانه اتوماتيك به حساب وزارت ارشاد واريز مي‌كنند، داشتيم، اما لايحه‌اي مبني بر اينكه بايد از اين قضيه دفاع شود، آمد و وزارتخانه هم به مجلس اعلام كرد كه ما اين كار را انجام مي‌دهيم. در شرايط خطير آن دوران، بحث انرژي هسته‌يي هم مطرح بود؛ اين طور نبود كه دولت و مجلس اين قشر از جامعه را نديد بگيرند، به هر حال ممكن بود اولويت‌هاي خاص‌تري در آن شرايط وجود داشته باشد؛ بنابراين بخشي از رديف‌هاي فرهنگي خاصي كه با آن دوران مطابقت داشت، به اين سمت ارايه شد، اما دوباره قبل از اينكه رديف بودجه بسته شود، موزه هنرهاي معاصر، مركز تجسمي و معاونت هنري اعلام آمادگي، به وزير هم اعلام كرديم و ايشان به مجلس اعلام داشتند كه ما اين يك درصد، نه، حتا دو درصد را با "الزام" مي‌خواهيم، زيرا جامعه هنري را فقط تحت‌عنوان يك نيروي بزرگ فرهنگي براي گذران اوقات فراغت تلقي نكرده و نمي‌خواهيم؛ بلكه جامعه‌ي هنري ما نيرويي، فرهنگي، جهت‌دار و جريان‌ساز براي فرهنگ جهاني است. اصلا جامعه نگران اين باشد كه فرآيند اين عدد دو رقمي كه در اختيار جامعه هنرمند مي‌گذارد، چه محصولي مي‌دهد، زيرا اين جامعه سرمايه ملي است و هنرمند نسل انقلاب، هنرمند نسل فداكاري است و بايد مجلس امكانات در اختيارش بگذارد، وزارت ارشاد هم پي‌گيري مي‌كند. ما هم آرزومنديم دوستان موضوع را به نسيان و ناباوري نگذارند و بعد از چند ماه به ما نگويند كه در اولويت خاص نبوديد؛ خواهشمنديم دوستان اين ادبيات را در مجلس به‌كار نبرند. ما آماده‌ايم پروژه شفاف، پاك و فداكارانه جامعه‌ي تجسمي را در اختيارشان قرار دهيم. همان‌طور كه ملاحظه مي‌شود چند ورزشكار و قهرمان ورزش را مي‌بينيم كه چه امكانات ملي خوبي در اختيارشان گذاشته شده، جامعه ما از هنرمند خود جايگاه ويژه‌اي مي‌خواهد، بنابراين هنرمند نبايد در اندرون خود احساس ناامني كنند. مجلس، دولت و وزارت ارشاد بايد آماده باشند تا از هنرمند حمايت و پشتيباني كنند و يقينا در اين تعامل و همكاري است كه كار پرشكوه و بزرگ انجام مي‌شود و ما در عرصه هنرهاي جهاني به نتيجه خواهيم رسيد.
تلاش براي كشاندن نمايندگان مجلس به موزه
صادقي به اين پرسش خبرنگار ايسنا كه آيا تاكنون تلاش براي دعوت نمايندگان مجلس به موزه انجام شده، پاسخ مثبت داد و افزود: ما گنجينه را به آقاي خادم، رييس كميسيون فرهنگي مجلس و يكي ديگر از نمايندگان نشان داديم و گفتيم نقش موزه‌هاي معاصر چقدر تعيين‌كننده است و همين‌طور به‌عنوان نمونه فيلم يك روزه موزه لوور را برايشان فرستاديم تا نشان دهيم كه يك موزه چقدر در اقتصاد يك كشور مانند فرانسه تاثيرگذار است. از مسوولان شوراي عالي انقلاب فرهنگي هم دعوت كرديم كه مكررا از نمايشگاه‌هاي ما بازديد كنند، آن‌ها ديدند كه هنرهاي تجسمي حق مطلب را ادا كرده و ديدند كه اين گونه نبوده كه برگزاري دوسالانه‌ها همچون گذشته، پنج يا شش ماه به‌طول انجامد، بلكه ما دوسالانه را ظرف 40 روز يا دو ماه پايان داديم. يعني براي برنامه‌هايمان تسلسل قايل شديم. جامعه تشنه است و هنرمندان هم اتوماتيك، كار خود را خلق مي‌كنند؛ بنابراين چه مديران امكانات بدهند، چه ندهند، اين عاطفه و غيرت هنرمندان است كه اين مزرع را سبز و كار خود را مي‌كند.
امكان توسعه براي موزه‌اي 34 ساله
او اذعان كرد: بايد براي موزه هنرهاي معاصر كه در سال 53 ساخته شده، امكان توسعه و توسعه مكاني فراهم شود؛ داشتن چند موزه تخصصي و موزه ملي ضرورت دارد. هدف فقط رديف خريد اثر نيست. حوزه كاري ما حوزه‌ي بسيار وسيعي است كه ساده‌ترين آن اين است كه وظيفه يك درصد بودجه بر همه واضح و مبرهن است كه بايد باشد و بدون اين كه لازم باشد كسي از آن دفاع كند، بايد در رديف‌هاي سيكل گذاشته شوند. ما به رديف‌هاي جديدتر مي‌انديشيم، زيرا براي اين كار بزرگ با يك درصد نمي‌توان موزه‌هاي بيشتر و بزرگتري ساخت.
مدير كل دفتر هنرهاي تجسمي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بحث مظلوميت فرهنگ نيز عنوان كرد: بحث مهندسي فرهنگي و توجه به جامعه فرهيخته و فداكار هنرمند جزو خواسته‌هاي ملي است، مقام معظم رهبري زبان حق و گوياي ملت و اهل فرهنگ هستند و وقتي ايشان دستور مي‌دهند، بايد آماده‌باش صد در صد باشد و مسوولان فرهنگ هم ما بايد آمادگي صد در صد را داشته باشند.
صادقي در ادامه گفت: البته مظلوميت فرهنگ صرفا با پول مرتفع نمي‌شود. بلكه ريخت‌شناسي، آناليز و تحليل و توجه‌كردن به بحث‌هايي كه بايد در مديريت فرهنگي دنبال شود، لازم است. ساده‌ترين كاري كه من مي‌توانستم با رديف‌هايي كه در اختيار هست، انجام دهم، برگزاري دو تا سه دوسالانه در 3 يا 4 ماه بود، بقيه را هم به سال آينده واگذار كردم. وزارت ارشاد اگر امكاني را در اختيار داشته، صادقانه در اختيار ما قرار داده، ولي اين امكانات متاسفانه نسبت به تلاش‌هاي ما و رديف‌هايي كه هست كافي نيست.
جاي خالي دوسالانه‌هاي جهاني هنر در ايران
وي درباره لزوم برگزاري دوسالانه‌هاي بين‌المللي و جهاني در كشور اظهار داشت: براي اين كه دوسالانه‌ها بتوانند بين‌المللي شوند، چند امكان نياز دارند؛ ساده‌ترين راه اين است كه پنج كشور را دعوت كنيم، مثل تجربه‌يي كه در نمايشگاه هنر جوان كه تعطيل شده بود و پارسال در اردبيل و امسال در اروميه برگزار شد. امسال با رويكرد بين‌المللي اعلام كرديم كه كشورهاي حاشيه ايران مثل آذربايجان، تركيه، عراق و ارمنستان، نخجوان به‌عنوان اولين اقدام مي‌توانند در اين دوسالانه شركت كنند.
امسال همچنين با دبير دوسالانه عكس - اسماعيل عباسي -، پيشنهاد داديم كه چون عكاس‌هاي ما نقش جهاني دارند و مي‌توانند نقش‌آفريني كنند، دوسالانه بين‌المللي باشد، وقتي با دبير دوسالانه صحبت مي‌كردم، گفتند ما امسال مي‌توانيم پنج عكاس بين‌المللي را به‌عنوان نمونه بياوريم و اين اقدام را انجام دهيم.
صادقي درباره‌ي بين‌المللي كردن دوسالانه‌ها هم افزود: در دوسالانه بين‌المللي كاريكاتور، براي سال آينده، همچون سال‌هاي گذشته، داوران بين‌المللي را دعوت مي‌كنيم تا بتوانند با هم‌سنخي و مواجه با يكديگر و جامعه‌ي هنرمندان، تعامل داشته باشند. ورك‌شاپ‌هايي را هم برگزار مي‌كنيم؛ از سويي سال آينده، در عكاسي هم اين كار را انجام خواهيم داد. در سفال و سراميك دنبال اين هستيم كه از كشورهاي مرجع مانند چك، لهستان، چين و... ، كشورهايي كه صاحب پروپوزال هستند، براي ايجاد زمينه آموزش افرادي را به كشور دعوت كنيم.
نمايشگاه نقاشي در نمايشگاه بين‌المللي
صادقي گفت: مي‌خواستيم بي‌ينال نقاشي را هم بين‌المللي برگزار كنيم؛ اگر جايي مانند نمايشگاه بين‌المللي كه داراي سه سالن نمايشگاه، يعني سالن مبنا و سه سالن مختلف است، در يك فصل خوب در اختيار ما قرار مي‌گرفت، برگزاري بي‌ينال نقاشي ممكن مي‌شد. در اين راستا هم در حال رايزني هستيم، در نظر داشتيم اين كار را تحت‌عنوان جشنواره فجر با آغاز سال همزمان كنيم كه در دستور كار است.
وي تاكيد كرد: مي‌خواهيم شورايي متشكل از همه انجمن‌هايي كه در اين بخش كار مي‌كنند، تشكيل دهيم تا بتوانيم بهترين‌هاي ملي را معرفي كنيم و اين شورا بتواند از هم جاي دنيا هنرمندان را دعوت كند؛ براي اين كار به يك سالن بزرگ براي هر بخش هنر به‌صورت جداگانه نياز است. اين بهترين امكان است كه با موضوعيت جشنواره فجر انجام شود.
او در عين حال تصريح كرد: جشنواره بين‌المللي فجر بايد برگزار شود و ما برنامه‌هاي مطالعاتي آن را انجام مي‌دهيم تا منتخبي از هنرمندان را كه ظرف پنج سال گذشته در پهنه‌ي جهاني جوايزي داشته‌اند، بتوانيم تا اواخر امسال يا اوايل سال آينده انتخاب كنيم و در نكوداشتي با حضور وزير فرهنگ ارشاد اسلامي در تالار وحدت از آن‌ها تقدير كنيم.
صادقي علت انجام نشدن اين كار را تا امروز، نداشتن فضاي كافي اعلام كرد و گفت: هنرهاي جديد حتا ممكن است به فضاهاي بدون سقف نياز داشته باشند. ما در موزه هنرهاي معاصر از 150 تا 200 اثر بيشتر را نمي‌توانيم جاي و نشان دهيم.
گسترش موزه و روشن شدن سرنوشت بازار روز
وي در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا درباره‌ي گسترش فضاي موزه‌ي هنرهاي معاصر تا موزه فرش اظهار كرد: مالكيت اين فضا متعلق به دولت و وزارت ارشاد است، اما ما در ادبيات مسلماني و ايراني بودنمان خواستيم به كساني كه در اينجا چند سال كار كرده‌اند، فضاي ديگري بدهيم. در اين زمينه با شهردار و رييس سازمان فرهنگي هنري شهرداري صحبت كرده و اين موضوع را به‌طور جدي دنبال مي‌كنيم و آنقدر صبور هستيم كه كساني را كه براي خود امكاناتي را فراهم آورده‌اند، آزار ندهيم.
صادقي اما به زمان دقيقي براي تحقق اين امر اشاره‌اي نكرد و در عين حال افزود: اين كار از جهت امكان قانوني در اختيار وزارت ارشاد است. ما يك اقدام قانوني عملياتي داريم كه در يك روز توسط نيروي انتظامي قابل اجراست، اما زيست فراگير هنرمندانه براي ما مهم است و اينكه ما آنجا را كه خانه جامعه‌ي تجسمي است، هرچه سريع‌تر از طريق امكانات زيباسازي شهري فراهم آوريم. اميدواريم ساير سازمان‌ها هم با ما همكاري كنند. طبق صحبت‌هايي كه با قاليباف - شهردار تهران - انجام شد، اميد مي‌رود اين كار تا پايان شش ماه اول 87 عملياتي شود.
كتابي براي خارج‌نشين‌ها
وي همچنين درباره‌ي هنرمنداني كه به دلايل شخصي در خارج از كشور زندگي مي‌كنند، به خبرنگار ايسنا گفت: هنرمنداني كه از اقصا نقاط دنيا با موزه هنرهاي معاصر در ارتباط بوده‌اند، هنرمداني فعال و آوانگارد هستند و در عرصه جهاني نقش‌هاي خوبي را ايفا مي‌كنند؛ كساني چون ناصر اويسي. هنرمنداني هم كه از ايران خارج مي‌شوند، نمايشگاه‌هاي زيادي را برپا كرده‌اند، همچون هانيبال الخاص و نامي و ديگران؛ آن‌هايي كه مشهورند و كارهايشان به‌نوعي ديده مي‌شود، با موزه هنرهاي معاصر در آمد و شد هستند. اما از جمله اقدامات بعدي كه انجام آن لازم است، اين است كه بايد آثار هنرمندان داخلي و خارجي را ثبت و منتشر كرد. ضرورت دارد براي چنين هنرمنداني هم كتاب منتشر شود و هم فضا در اختيارشان قرار داد. كارهاي هنرمنداني را كه در ايران شب و روز در حال كار هستند، در تمام دنيا نمايش داد، اين رديف و بودجه مي‌خواهد؛ هم اكنون همه امكانات واحد بين‌الملل فراهم است؛ به‌جز بودجه آن.
روايت تمام‌نشدني بودجه
صادقي ادامه داد: ما در رشته‌هاي مختلف نفرات برتر داريم واين‌ها بايد با حداقلي از عمليات و بودجه حمايت شوند. ما در پهنه بين‌الملل هم مي‌خواهيم آثار هنرمندان خارجي را داشته باشيم، اگر مركزي كه قرار است دايره‌المعارف تصوير را ثبت كند، ظرف يكي دو سال عمليات مستمر انجام دهد، فهرست تصويري ما بهتر خواهد بود. ما از دو دهه از نقاشان كه مربوط به انقلاب اسلامي هستند، خبر نداريم. بنابراين كاركارشناسي احتياج به استعداد ملي دارد و استعداد لوجستيك، ممارست، برنامه، تداوم و امكان مي‌خواهد.
ثبت شناسنامه‌ي تصويري و انتشار كامل آنچه كه در گنجينه‌ي خارجي موزه وجود دارد
سرپرست موزه هنرهاي معاصر تهران درباره‌ي ثبت شناسنامه‌ي تصويري و انتشار كامل آنچه كه از عكس و نقاشي و مجسمه در گنجينه‌ي خارجي موزه‌ي هنرهاي معاصر تهران وجود دارد، توضيح داد: سال قبل از دوره من اقدام شايسته‌اي انجام شد و كتاب گنجينه نقاشان ايراني با همكاري آيدين آغداشلو و معاون امور هنري وزارتخانه ساماندهي شد. سپس بحث گنجينه‌هاي خارجي بود، آثار زيادي در مجموعه هست كه مي‌گفتند يكي دو تاي آن كه قابليت نمايش ندارد كه البته اين‌گونه هم نبود. ما آثار بسيار درخشاني از هنر جهان در گنجينه هنرهاي معاصر داريم كه بايد امكان ديده شدن و مراقبت براي آن فراهم شود. بايد يك موزه دايمي داشته باشيم، يعني موزه هنرهاي معاصر بايد دايمي شود و فضاي خود را توسعه دهيم. امكان عملياتي كه مركز تجسمي براي برگزاري بينال‌ها مي‌دهد اين است كه جايي مثل موزه هنرهاي معاصر شايد دو يا سه برابر آن را بسازيم و اين موزه را هم توسعه دهيم و گنجينه را داشته باشيم تا نقاش جوان بيايد سه‌پايه‌ي خود را كنار آن بگذارد و كپي كند.
كمبود جا نمايش‌ها را محدود كرده است
او ادامه داد: بنابراين در پاسخ به سوال دوستان كه چرا گنجينه را نمايش نمي‌دهيد، گفتيم كه به‌خاطر كمبود فضا امكان نمايش گنجينه داخلي را هم نداريم. مثلا 128 اثر نگارگري شاه طهماسب داريم كه بسيار درخشان است كه نبايد روي زمين گنجينه موزه باشد، بايد بتوان داشته‌ها را به مخاطبان خود نشان داد و دايم آثار جديد خريداري كرد. اين شكل به‌روز شدن نياز به مديريت ويژه دارد، اين تلاش در حال انجام است و هنرمند ايران هم كار مي‌كنند، چشم‌انداز هم رو به جلو است ولي سرعت بيشتري نياز داريم.
وي افزود: بنابراين امكان‌سنجي جزو كارهاي پژوهشي ماست كه بايد انجام شود و اين موضوع يك ستاد مهم نياز دارد. نه تنها وزارت ارشاد اسلامي يا شوراي هنر. هزاران دفترچه طرح نوشتيم كه خيلي از اين دفترچه‌ها يك‌بار خوانده شده و ديگر باز نشده است. لذا براي عملياتي شدن آن‌ها بايد سريع‌تر عمل كنيم. در اين زمينه دولت و مجلس هم موظف هستند كه امكانات را در اختيار ما قرار بدهند و ما نبايد آنجا تمنا كنيم.
حبيب‌الله صادقي گفت: براساس چشم‌اندازي كه مقام معظم رهبري فرمودند و چشم‌اندازي آرماني است، من به‌عنوان يك مدير وظيفه ندارم دنبال اين بروم كه بودجه مصوب ما را بدهيد. ساده‌ترين كار اين است كه به‌موقع عمليات را انجام دهند و امكانات لجستيك در اختيار ما قرار دهند. ما هم نااميد نيستيم و اميدوارانه كار را دنبال مي‌كنيم و يقينا مسوولان فرهنگي اين كار را انجام خواهند داد.
سرپرست موزه بيان كرد: تعدادي از كارهاي گنجينه را عليرضا سميع‌آذر- سرپرست اسبق موزه - منتشر كرد. گنجينه نقاشي را هم منتشر كرديم و تعدادي هم كار از دوره پاپ آرت كه دوره خاصي به‌شمار مي‌رود هم موجود است، در مجال ديگري به آن مي‌پردازيم.
او به‌عنوان نمونه ابراز كرد: نمايشگاه چاپ، انبارگرداني نبود و بهترين‌ها را كه در اختيارمان قرار دادند به‌عنوان گنجينه‌هاي چاپ دستي انتشار داديم كه كتابش را هم منتشر خواهيم كرد. عكس‌هاي زيادي هم وجود دارند كه سيف‌الله صمديان و شوراي دوسالانه براي كارشناسي آن‌ها انتخاب شده‌اند. عكس‌هاي بسيار زيادي را هم از معماري در اختيار داريم. كتاب گنجينه موزه معاصر فقط يك جلد تنها منحصر به نقاشي نيست، بلكه چندين و چند جلد خواهد بود و كارشناسان هم براي جلدهاي ديگر آن در حال بررسي هستند.
وي اضافه كرد: آنچه كه در گنجينه هست، سرمايه‌هاي ملي به‌شمار مي‌روند و اگر تاكنون فرصتي براي ظهورشان پيدا نشده، تعمدي نبوده است؛ به هر حال دوباره مجموعه را بازبيني خواهيم كرد و آثاري را كه ديده نشده‌اند دوباره نشان خواهيم داد.
دوسالانه عكاسي رقابتي نيست
وي درباره‌ي رقابتي نبودن دور آينده‌ي دوسالانه عكس ايران هم توضيح داد: چيزي كه ما درباره دوسالانه دنبال كرديم و چشم‌اندازي كه شوراي سياست‌گذاري داشت اين بود كه ما بايد عكاسي ايراني را معرفي كنيم و در يك مخاطب‌شناسي افراد درجه يك دنيا را دعوت كنيم. اين شوراي علمي معتقد بود كه ما بايد به اصل كيفيت توجه كنيم، زيرا دوسالانه عكس در موزه برگزار مي‌شود و گستردگي حضور و ورود زياد نيست و امكان اين وجود دارد كه برترين زاويه ديد را معرفي كنيم. اين دوره در نوع خودش امتياز خوبي دارد كه اقدام و پرش بزرگي است براي اينكه وضعيت هنرهاي تجسمي ما به نتيجه خوبي برسد.
ايجاد دفتر ارتباط معماري با هنر
صادقي همچنين درباره ايجاد دفتر ارتباط معماري با هنر توضيح داد: علاوه بر هنرهاي ذكر شده بخشي هم در حال اجرا است كه موزه آن را به‌عنوان خاستگاهي براي معماري ايجاد خواهد كرد، شوراي عملي متشكل از شوراي انقلاب فرهنگي، شوراي هنر و گروه كارشناسي خودمان خواهيم داشت تا انتخاب اعضاي اين بخش را برعهده بگيرند.
سياست بازگشت دوسالانه‌ها به موزه
صادقي درباره‌ي سياست بازگرداندن دوسالانه‌ها به موزه به ايسنا توضيح داد: اينكه مي‌گويند فرزند زمان خود باشيد، يعني اين كه هر مكاشفه‌اي و هر كشفي يك ادراك تاريخي نياز دارد و دليل اين كه در يك پروسه زماني اين كار انجام مي‌شود، حتما براساس و اقعيت‌هاي پيراموني منطبق شده اين اصل است. دوره‌اي شكل آرماني اين بود كه موزه واقعا يك موزه باشد و محل برگزاري نمايشگاه‌هايي از اين دست نباشد. امكان اين موضوع به اندازه‌اي است كه ما امكان توسعه فضاهاي ديداري و شنيداري را براي جامعه فراهم كنيم. تقريبا با همراهي فرهنگستان هنر و امكانات خوبي كه براي مجموعه فراهم كرده، به گونه‌اي برنامه‌ريزي كرده‌ايم كه موزه هنرهاي معاصر بخشي از دوسالانه‌ها را برگزار كند و نقش جهاني داشته باشد. اين موضوع در يك حوزه كار كارشناسي قرار دارد، ولي موكول به يك اختيار است.
وي يادآوري كرد: از يك نقاش نامي آلماني - ارنست بارلاخ - دعوت كرده‌ايم. همچنين از يك نقاش هلندي دعوت شده تا به‌همراه كارهاي چاپي و اورجينال رامبراند در موزه نمايشگاهي برگزار كنيم. بايد اين امكان در موزه هنرهاي معاصر فراهم شود تا هر سال براي اينكه چشم‌انداز هنر جهان را از اقصا نقاط دنيا به روي هنرمندان خود باز كنيم، سه يا چهار جريان بين‌المللي در موزه برگزار شود.
حبيب‌الله صادقي در پايان با ابراز خوشحالي از اين كه در جمع دوستان دانشگاهي و مطبوعاتي خود حضور يافته است، گفت: خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) به‌دليل دقت و همت جدي كه در عرصه‌ي خبررساني دارد و نگاه متعادل، سالم و فراگيرش، يكي از خبرگزاري‌هاي موردعلاقه من است كه اخبارش را دايم و با حساسيت دنبال مي‌كنم. چه روزهايي كه تنها به‌عنوان يك هنرمند كار مي‌كردم و مسووليتي نداشتم و چه اكنون كه در وزارت ارشاد مسووليت دارم، اولين منبع خبري كه به آن رجوع مي‌كنم، ايسناست و اين به‌دليل دلسوزي، سلامت و نگاه آرمان‌گرايانه‌ي ايسنا و توجه خاص اين خبرگزاري به حوزه فرهنگ است.
