طبق برنامهي منتشر شدهي پنج روزهي اول جشنواره، سينما عصر جديد 2 و فلسطين 3 در چهار روز سپري شده از جشنواره ميزبان فيلم كوتاه و مستند بخش بينالملل شدند و گويا قرار است فيلمهاي كوتاه و مستند ايراني در نيمهي دوم جشنواره همزمان با نمايش فيلمهاي بلند ايراني به نمايش درآيند.
اما حكايت قانون پذيرش فيلمهاي كوتاه كه امسال شرط راهيابي به فجر موفقيت در جشنوارههاي قبلي است، همچنان مورد گلايهي اهالي اين عرصه است.
محسن رمضانزاده يك فيلمساز كوتاه معتقد است: هنوز بخش مربوط به فيلمهاي كوتاه و مستند در جشنواره فجر توجه كافي برگزاركنندگان را به دست نياورده است و تغييراتي كه امسال در قوانين پذيرش فيلمها در جشنواره شاهد بوديم مزيد بر علت شده است.
كارگردان "روشنان" ادامه داد: در حاليكه هرساله تعداد زيادي فيلمساز در اين عرصه وارد ميشوند، اين شرايط و قوانين باعث ميشود، فيلمهاي كوتاه كمتري به جشنواره راه پيدا كنند.
او پيشنهاد داد: به دليل تعداد زياد فيلمهاي متقاضي اين بخش بازبيني براي انتخاب فيلمها به انجمن فيلم كوتاه و مستندسازان سپرده شود تا آنها به ارزيابي كارشناسانه بپردازند.
سودابه مجاوري كارگردان مستند "روز آفرينش" كه از تاريخ نمايش فيلمش در جشنواره اظهار بياطلاعي ميكند به ايسنا گفت: سينما فقط گيشه نيست و مسايل مربوط به ارتقاي فرهنگ جزيي از سينما محسوب ميشوند، اما با اينحال در اين جشنواره به فيلمهاي مستند و كوتاه توجه كافي نميشود و در مهمترين جشنواره بخش مهمي از سينما به نوعي ناديده گرفته ميشود.
او نگاه كارشناسانه به فيلمهاي كوتاه را ضروري دانست و معتقد است: در جشنواره فجر، نگاه كارشناسانهاي به فيلمهاي كوتاه و مستند نميشود و تنها جوايز محدودي به اين بخش تعلق ميگيرد.
او مطرح كرد: داوران جشنواره معمولا افرادي هستند كه در طول سال هم در جشنوارههاي مختلف به داوري آثار ميپردازند، بنابراين اين شيوهي انتخاب دوباره كاري است و فرصت نمايش فيلمها محدود ميشود.
رخساره قائم مقامي كارگردان مستند "سيانوزه" كه از ديگر كارگردانهايي است كه فيلم او به جشنواره فجر راه يافته معتقد است: در هيچ جشنوارهاي فيلمهاي كوتاه و انيميشن در يك گروه قرار نميگيرند، اما با اين حال جشنواره فجر اين دو گروه در كنار هم قرار داده است و اين مسئله داوري اين فيلمها را با مشكل روبرو خواهد كرد.
قائم مقامي در خصوص داوري اين فيلمها نيز معتقد است: با توجه به اينكه اين فيلمها قبلا در جشنوارههاي متعددي مورد داوري قرار گرفتهاند، لازم است داوران جشنواره فجر از افرادي باشند كه در هيچيك از اين جشنوارهها به قضاوت نپرداختهاند.
نصير درويشوند كارگردان مستند "گورستان بينام" نيز با استناد به صحبتهاي مسولان جشنواره علت انتخاب فيلمهاي كوتاه و مستند برگزيده را اينگونه توجيح كرد كه جشنواره فجر قصد ندارد با جشنوارههاي تخصصي فيلم كوتاه به رقابت بپردازد.
نصير درويشوند فقدان چرخهاي مناسب جهت توليد و عرضه فيلمهاي كوتاه را از مهمترين مشكلات اين بخش دانست و گفت: با توجه به اقبال كمي كه در قبال اين فيلمها وجود دارد، جشنواره فجر ميتواند فضاي مناسبي براي نمايش اين فيلمها باشد.
وي با اشاره به اين نكته كه كمبود وقت و زندگي صنعتي موجب شده است افراد فرصت كمتري براي تماشاي فيلمهاي بلند پيدا كنند، افزود: ميتوان از قابليت كوتاه بودن اين فيلمها استفاده كرد و باعث نفوذ اينگونه فيلمها در بين مردم شود.
درويشوند تصريح كرد: امروزه جشنوارههاي متعددي به فيلمهاي كوتاه اختصاص داده شدهاند، اما با اينحال چرخه مناسبي براي آموزش، توليد و عرضه اين محصولات وجود ندارد.
درويشوند، در ادامه صحبتهايش گفت: معمولا فيلم كوتاه يا مستند راهي براي رسيدن به فيلم بلند انگاشته ميشود. درحاليكه مستند جايگاه و ارزش ويژه خود را دارد و جا دارد كه بيشتر به آن پرداخته شود.
فرحناز شريفي كارگردان مستند "ايران در اعلان" نيز در گفتوگو با ايسنا عنوان كرد: برخي جشنوارههاي معتبر دنيا، تنها فيلمهايي را ميپذيرند كه اولين نمايش بينالمللي آنها باشد و حال آنكه در جشنواره فجر، تنها مستندهايي پذيرفته شدهاند كه در جشنوارههاي ديگر موفق به كسب جوايزي شدهاند.
وي افزود: كارگردان بايستي يك سال منتظر بمانند تا آثار آنها را موفق به دريافت جايزه شود تا بتوانند در فجر حضور يابند و حال آنكه داوري امري نسبي است و بسياري فيلمهاي خوب در جشنوارههاي مختلف موفق به كسب جايزه نميشوند.
اما مهدي خسروي كارگردان فيلم مستند "ترانه اندوهگين كوهستان" نگاه جشنواره فجر را نسبت به فيلمهاي مستند مثبت ارزيابي كرد.
وي افزود: البته در ايران فيلم مستند نسبت به فيلمهاي سينمايي بلند كمي مهجور است و از نظر مطبوعات، مردم و جشنواره اهميتي كمتر از فيلمهاي بلند دارد، اما جشنواره امسال و سالهاي اخير در اين زمينه گامي به جلو محسوب ميشود و افزايش تعداد جوايز اين بخش در جشنوارههاي مختلف از جمله جشنواره فيلم فجر شاهدي است بر اين ادعا است.
خسروي ادامه داد: البته اگر جنبههاي مختلف فيلمهاي مستند و كوتاه نيز چون فيلمهاي بلند مورد داوري قرار گيرند، بهتر خواهد بود و اين مسئله موجب ميشود افراد حرفهاي نيز به ساخت اين فيلمها تمايل نشان بدهند و مستندسازان نيز با رغبت بيشتر و به شكل حرفهايتر به تهيه اين فيلم بپردازند.
وي با بيان اين نكته كه حضور فيلمهاي مستند در جشنواره پديدهاي نوپا محسوب ميشود افزود: در چنين شرايطي نميتوان انتظار داشت كه اين جشنواره به بررسي تعداد زيادي فيلم مستند و كوتاه بپردازد. علاوه بر اينكه رويكرد اصلي اين جشنواره نيز فيلمهاي بلند است.
كارگردان "ترانه اندوهگين كوهستان" نامشخصبودن زمان اكران فيلمها را از مشكلات بيستوششمين جشنواره فيلم فجر دانست و در پايان صحبتهايش يادآور شد: اختصاصدادن روزهاي آغازين جشنواره به فيلمهاي خارجي باعث ميشود، جشنواره فجر در روزهاي شروع كارش با رخوت و در روزهاي پاياني با ازدحام جمعيت مواجه شود، بنابراين اي كاش تفكيك بخش ملي و بينالمللي براساس سالنهاي نمايش به روال سابق اعمال مي شد.
منبع: ایسنا