هنر نیوز - بغض پیرمرد - نسخه قابل چاپ

حدود دو سال پیش بود که فهمیدیم ملک مطیعی گاهی برای مدتی به کرج می آید و در این شهر زندگی می کند.

پس از فهمیدن این مطلب با او تماس گرفتیم و به همراه چند تن از دوستان علاقمند به هنر به منزلش رفتیم.

او با ما بسیار مهربانانه رفتار کرد. شاید مهربانتر از کسی که برای اولین بار شخص دیگری را می بیند. در منزلش احساس راحتی می کردیم و واقعا حس می کردیم که با یک هنرمند مردمی روبرو هستیم.

خانه اش ساده بود اما در عین سادگی، صفا و صمیمیتی خاصی داشت. تا جاییکه به عنوان مهمانهایی که برای اولین بار به آنجا می رفتیم، در آن خانه احساس راحتی می کردیم و از این که در محضر یک هنرمند مهربان نشسته ایم، حس خوبی داشتیم.

خانه اش صمیمتی داشت که شاید در بسیاری از خانه های تجملاتی نتوان آن را یافت

خانه اش ساده بود و از تجملات خانه های این روزگار، آثار چندانی در آن به چشم نمی خورد اما در اوج سادگی، صمیمیتی داشت که شاید در بسیاری از خانه های تجملاتی نتوان آن را یافت.

مثل بسیاری از هنرمندان دیگر، خانه اش فضایی هنری داشت و بسیاری از وسایل آن حس هنری را به مخاطب انتقال می داد.

پیدا بود میانه اش با اهالی مطبوعات چندان بد نیست ضمن اینکه به راحتی حرف خود را به زبان می آورد و از اینکه از بی توجهی مسئولان و دستگاه های فرهنگی گلایه کند، واهمه ای نداشت.

آن روز گذشت و ما چندماه بعد دوباره به منزل ملک مطیعی در کرج رفتیم و او باز هم با ما مهربانانه برخورد کرد و صبورانه به سئوالهای ما که بسیاری از آنها مثل بعضی از سئوالهای خبرنگاران، خسته کننده و تکراری است، پاسخ گفت.

وفتی حرف می زد به یاد "غلام شیش لول بند" مهربان "زیر آسمان شهر" می افتادم و خوشحال بودم که ملک مطیعی در زندگی واقعی اش هم مثل "غلام شیش لول بند" مهربان است و شخصیتش با نقشهایی که معمولا بازی می کند، فاصله چندانی ندارد.

این بار بیشتر از قبل گلایه کرد یا شاید ما نسبت به قبل، سئوالهای خبری تر و جدیدتری پرسیدیم و به این سئوالها که مثلا اولین بازی اش در چه فیلمی بوده یا چند سال دارد، اکتفا نکردیم.

ملک مطیعی از خاطرات شیرینش گفت اما از گلایه ها هم گفت

او حرفهای زیادی زد، از خاطرات شیرینش گفت اما از گلایه ها هم گفت و ما فهمیدیم که هنرمندان پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون گلایه های به حق و به جایی از دستگاه های فرهنگی دارند و حق دارند که گاهی این گلایه ها را به زبان آورند.

آن روز ما فهمیدیم که کسی که مردم را می خنداند، ممکن است خودش نیز از نامردمی زمانه و بی توجهی دستگاه های فرهنگی، دردها و بغضهایی در دل داشته باشد که تنها گاهی فرصت بیان آنها پیش می آید.

آن روز ملک مطیعی درد دلهای شخصی خود را نگفت، دردها و مشکلاتی را گفت که بسیاری از هنرمندان پیشکسوت با آنها مواجه هستند و بسیاری از آنها که از بین ما رفته و به دیار معشوق حقیقی کوچ کرده اند نیز آنها را تجربه کرده اند.

دستگاه های فرهنگی تنها در کلام، متولی امور هنرمندان پیشکسوت هستند

آن روز ما به خاطر نامردمی زمانه حسرت خوردیم و دریافتیم که دستگاه ها و مسئولان فرهنگی کشور توجه زیادی به حل مشکلات هنرمندان پیشکسوت ندارند و بسیاری از آنها تنها در کلام، متولی امور این هنرمندان و حل مشکلات آنها هستند.

وزارت ارشاد وظایف خود در مقابل بازیگران پیشکسوت را انجام نداده است

ملک مطیعی در خصوص وزارت ارشاد و عملکرد آن می گفت: وزارت ارشاد وظایف خود در مقابل بازیگران پیشکسوت را انجام نداده و در حق آنها اجحاف کرده است.

این پیشکسوت بازیگری ادامه داد: با وجود اینکه بازیگران پیشکسوت برای ارتقای سطح هنری کشور از سالها پیش تلاش کرده اند اما وزارت ارشاد بسیاری از نیازهای آنها را تامین نکرده و در این زمینه به وظایف خود کم توجه بوده است.

این هنرمند اظهار داشت: در حال حاضر وزارت فرهنگ و ارشاد ماهیانه بین 110 تا 120 هزار تومان به بازیگران پیشکسوت پرداخت می کند که این میزان جوابگوی بسیاری از نیازهای آنها نیست.

وی بیان کرد: بسیاری از پیشکسوتان بازیگری سالها مشکلات مختلف را به جان خریده و با وجود همه مسائل به کار خود ادامه دادن اند و اگر پایداری آنها نبود، شاید وضعیت کیفی بازیگری در کشور به سطح کنونی نمی رسید.

این هنرمند تئاتر، تلویزیون و سینما عنوان کرد: هیچ خانواده ای نمی تواند با ماهی 120 هزار تومان زندگی بگذراند و از این جهت، ارشاد در حق بازیگران پیشکسوت اجحافی بزرگ کرده است.

ملک مطیعی خاطرنشان کرد: البته ممکن است برخی از این بازیگران کارمند اداره، شرکت و ... دیگری باشند و از محل دیگری هم حقوق بگیرند اما تعداد این گونه بازیگران کم است و بخش قابل توجهی از آنها تنها از وزارت فرهنگ و ارشاد حقوق می گیرند.

وی اضافه کرد: ضرورت توجه به مشکلات مالی بازیگران پیشکسوت وقتی بیشتر محسوس می شود که به یاد آوریم بسیاری از آنها وارد مرحله پیری شده اند و دیگر توان ظاهر شدن در برنامه های سینما، تلویزیون و تئاتر را ندارند که از این جهت نمی توانند درآمدزایی دیگری برای خود داشته باشند.

سهم پیشکسوتان از توجه ویژه مسئولان تنها یک قبر رایگان است

ملک مطیعی در بخش دیگری از سخنان خود نیز بیان کرد: سهم پیشکسوتان بازیگری از توجه ویژه مسئولان تنها یک قبر رایگان در قطعه هنرمندان بهشت زهراست که این امر از کم توجهی به وضعیت این بازیگران حکایت می کند.

وی افزود: این پیشکسوتان از سالیان گذشته برای پایداری هنر اجرای نقش در کشور تلاش کرده اند و کم توجهی به وضعیت آنها حق آنها نیست.
هنرمند تئاتر، سینما و تلویزیون ادامه داد: پیشکسوتان بازیگری در سنین پیری و از کارافتادگی بیشتر از مواقع دیگر به حمایتها و توجه خاص مسئولان نیاز دارند و نباید به گونه ای عمل شود که همه زحمات آنها نادیده گرفته شود.

ملک مطیعی بیان کرد: عادت کرده ایم تنها وقتی که یک هنرمند از دنیا می رود به فکر او باشیم و تا وقتی که هست، کسی حالش را نمی پرسد.

بازیگران در زمان حیات نیازمند حمایت مسئولان هستند

وی عنوان کرد: تنها یک قبر مجانی جوابگوی نیازهای پیشکسوتان بازیگری نیست و بسیاری از آنها در زمان حیات خود نیز نیازمند حمایت مسئولان ذیربط هستند.

این پیشکسوت بازیگری در بخش دیگری از سخنان خود نیز خاطرنشان کرد: کم توجهی به بازیگران پیشکسوت در شان یک کشور فرهنگی نیست و باید به این امر توجه ویژه ای داشته باشیم.

وی افزود: بسیاری از پیشکسوتان بازیگری سالها مشکلات مختلف را به جان خریده و با وجود همه مسائل به کار خود ادامه داده اند و اگر پایداری آنها نبود، شاید وضعیت کیفی بازیگری در کشور به سطح کنونی نمی رسید.

آیا سهم هنرمندان تنها قبر رایگان است!؟

آری قبر رایگان در قطعه هنرمندان نصیب ملک مطیعی نیز می شود اما آیا سهم امثال وی تنها قبر رایگان است؟ آیا نباید به مشکلات این هنرمندان تا وقتی که زنده هستند، توجه داشته باشیم و در زمان حیات آنها قدمی در جهت حل مشکلات فراوانشان برداریم؟.

مسلما دادن قبر رایگان به هنرمندان در بهشت زهرا در مقابل این همه تلاشی که آنها در راه ارتقای هنر برداشته اند، هیچ است و آنها در زمان حیات خود بیش از زمان پس از مرگ، به حمایتهای مسئولان و دستگاه های فرهنگی نیاز دارند.

آنها نیاز دارند تا کسی پیدا شود و درد دلهایشان را بشنود از نامردی زمانه برایش بگویند و کسی پیدا شود تا مرهمی بر زخمهای تلخشان باشد.

اما افسوس که مسئولان و دستگاه های فرهنگی کشور وقتی را برای شنیدن دردلهای هنرمندان و تلاش جدی در جهت حل مشکلات آنها اختصاص نمی دهند.

تجربه نشان داده که مردم همواره بیش از مسئولان پای درددلهای این عزیزان می نشینند هرچند که بسیاری از مردم توان آن را ندارند که مشکلات هنرمندان را به طور ریشه ای حل کنند درحالیکه مسئولانی که این توان را دارند، از انجام آن شانه خالی می کنند.

لطف مردم به هنرمندان و اهالی فرهنگ هم جای خالی توجه مسئولان را پر نمی کند

البته مردم کشور ما همواره به هنرمندان و اهالی فرهنگ، هنر و ادب لطف خاصی داشته اند و چه در خیابان و چه بیمارستان در زمان عیادت با این افراد بسیار دلسوزانه برخورد کرده اند اما آیا دلسوزی و لطف مردم هر قدر زیاد هم که باشد، می تواند جای مسئولیت پذیری سمئولان ذیربط کشور را بگیرد؟

آیا دلسوزی و لطف مردم به همه خواسته های به حق پیشکسوتان فرهنگ، ادب و هنر پاسخ می دهد و می تواند جای خالی بیمه و نیز درآمدی پایدار و کافی را برای روزهای پیری و ناتوانی آنها پر می کند؟

در شرایطی که بسیاری از پیشکسوتان فرهنگ، ادب و هنر کشور حتی از داشتن بیمه هم محروم هستند، گفتن این حرفها فایده چندانی ندارد زیرا وقتی بیمه به عنوان یک حق طبیعی برای پیشکسوتان وجود ندارد، تکلیف بقیه خواسته ها روشن است.

این روزها بسیاری از پیشکسوتان امور فرهنگی کشور در شرایط اسفباری زندگی می کنند و با حقوق و درآمد کم باقی عمر را سپری می کنند.

مشکلات بسیاری از هنرمندان در زمان حیاتشان مورد کم توجهی قرار گرفت

در سالهای اخیر هنرمندان زیادی از بین ما رفته اند و در مورد بسیاری از آنها در زمان حیاتشان از سوی مسئولان کم توجهی های زیادی صورت گرفته است. مهری مهرنیا، پروین سلیمانی، خسرو شکیبایی، فرخ لقا هوشمند، مهدی فتحی، نیکو خردمند و ... از میان ما رفته اند درحالیکه در زمان حیاتشان آنچنان که باید و شاید مورد مهر و توجه مسئولان قرار نگرفته و به بسیاری از مشکلات زندگی آنها بی توجهی شده است.

بسیاری از بازیگران پیشکسوت با دل شکسته کوچ می کنند

مرگ یک قانون طبیعی زندگی انسانها است و چیزی غیر از رفتن به دیار باقی نیست اما سئوال این است که چرا باید شرایطی ایجاد شود که انسانها در میان کم توجهی دیگران و با دلی شکسته به دیدار معشوق حقیقی بروند.

امید است مسئولان ذیربط کمی در نگاههای خود نسبت به مسئله پیشکسوتان فرهنگ و مشکلات آنها در زمان میانسالی و کهنسالی تجدید نظر کنند تا از این پس کمتر شاهد آه و حسرتهای زیاد پس از کوچ پیشکسوتان باشیم.

چه زیباست اگر در زمانی که پیشکوستان در کنارمان هستند به فکر حل مشکلات زندگی آنها باشیم و هر کدام در حد توان خود گامی در جهت رسیدن آنها به یک زندگی آرام در روزهای کهنسالی برداریم البته به طور مسلم عملکرد مسئولان ذیربط در این زمینه از حساسیت بیشتری برخوردار است و آنها باید در این خصوص با عملکرد خود الگویی برای مردم باشند.

...........................................

نازنین آراسته/مهر